Kupungua uzito bila sababu

Kupungua uzito bila sababu ni hali inayoweza kusababishwa na hali au magonjwa mbalimbali, yakiwa ni magonjwa ya kisaikolojia au maambukizi au saratani ndani ya mwili. Mara nyingi kupungua uzito bila sababu hutokea katika kipindi kirefu haswa zadi ya wiki au miezi kadhaa, hali hii huweza ongeza hatari ya kupata madhara makubwa au kifo.

Makala hii imejikita kuzungumzia maana, dalili, visababishi vipimo na matibabu ya tatizo la kupungua uzito bila sababu.

Makala ya kupungua uzito kwa kujitakia imezungumziwa shemu nyingine katika tovuti hii ya ULY CLINIC.

Maana

Mtu atasemekana kuwa amepungua uzito bila sababu endapo endapo amepungua Zaidi ya asilimia 5 ya uzito wake au kupungua kilo 5 ndani ya kipinid cha miezi sita. Maana hii inaweza isiwe sahihi kwa watu walio na ugonjwa wa moyo kuferi kufanya kazi n.k

Tatizo la kupungua uzito bila sababu hutokea haswa pale endapo mtu anakosa hamu ya kula na wakati huo mwili wake unatumia nguvu nyingi kutoka kwenye virutubisho vilivyo ndani ya mwili mfano kutoka kwenye mafuta na misuli.

Dalili

Baadhi ya wagonjwa wenye dalili hii wanaweza kuwa na dalili hii zingine zinazoambatana ambazo ni;

• Anorexia

• Homa

• Kutokwa na jasho wakati wa usiku

• Dalili za uunguu wa virutubisho muhimu mwilini

Visababishi

Visababishi vimegawanyika katika makundi mengi, makala hii imezungumzia makundi mawili ambavyo ni

• Visababishi vinavyoonekana wazi kama magonjwa yanayosababisha kuhara kwa muda mrefu au visababishi visivyo vya wazi kama vile saratani isiyofahamika ndani ya mwili n.k.

Visababishi vinavyoongeza hamu ya kula

Visababishi vinavyoongeza hamu ya kula lakini unapungua uzito ni;

• Ugonjwa wa Kisukari usiodhibitiwa

• Ugonjwa wa Hyperthyroidism

• Magonjwa yanayosababisha kutofyonzwa kwa chakula tumboni

Visababishi vinavyopunguz ahamu ya kula

Visababishi vinavypunguza hamu ya kula lakini unapungua uzito ambavyo ni;

• Magonjwa ya akili kama msongo wa mawazo au sonona

• Saratani aina yoyote

• Madhara ya maudhi ya dawa

• Kutumia dawa za kulevya

Visababishi vingine

Visababishi vingine kwa ujumla ni pamoja na;

• Upasuaji wa tumbo na utumbo

• Ugonjwa wa cystic fibrosis

• Magonjwa sugu ya inflammation tumboni

• Baridi yabisi

• Ugonjwa wa Achalasia,

• Ugonjwa wa celiac na Crohn

• Ugonjwa sugu wa pancreatitis

• Magonjwa ya mrija wa esophagus

• Ugonjwa wa ischemic colitis

• Ugonjwa wa diabetic enteropathy

• Ugonjwa wa vidonda vya tumbo

• Ugonjwa wa ulcerative colitis katika hatua za mwisho

• Magonjwa sugu ya moyo na mapafu kama vile kuferi kwa moyo, COPD

• Magonjwa ya akili kama vile Anxiety, bipolar disorder, depression, schizophrenia

• Magonjwa ya mfumo wa fahamu kama vile Amyotrophic lateral sclerosis, dementia, multiple sclerosis,

• myasthenia gravis, Parkinson disease, stroke

• Matatizo ya kijamii kama vile umasikini na kutengwa

Wakati gani utafute msaadawa kiafya wa dharura?

Dalili za kufanya utafute msaada wa haraka ni;

• Homa

• Kutokwa na jasho nyakati za usiku

• Kuvmba kwa mitoki

• Maumivu ya mifupa

• Kushindw akupumua

• Kukohoa damu

• Kutapika damu

• Kuogopa kuongezeka uzito kwa mabindi au vijana wadogo

• Kukojoa sana na kunywa maji sana

• Maumivu ya kichwa, kupotea kwa uono kwa watu wazima

• Kupata Madoa ya Roth spot, Janeway lesions, Osler nodes na kuvilia kwa damu chini ya kucha splinter hemorrhages

Vipimo

Endapo una tatizo la kupungua uzito bila sababu, utakapofika hospitali utaulizwa maswali mengi yanayolenga kufahamu tatizo lako na kisha daktari wako ataagiza ufanye vipimo vya msingi ili kutambua ni nini kisababishi kwako. Utafanyiwa vipimo pia vya kutambua saratani mbalimbali zinazoshukiwa kama kipimo cha kamera kutazama ndnai ya utumbo- colonoscopy au kipimo cha mammography. Vipimo vingine vya awali ni;

• Complete blood count (CBC) na differential count

• Erythrocyte sedimentation rate (ESR) au C-reactive protein

• HIV

• Kiwango cha thyroid-stimulating hormone (TSH)

• Serum chemistries (serum electrolytes, calcium, hepatic na renal function tests)

• Urinalysis

• x-ray ya kifua

Matibabu

Matibabu ya kupungua uzito bila sababu hutegemea kisababishi ambacho kitafahamika

Matibabu ya nyumbani

Matibau ya nyumbani yanahusisha;

Kama shida ni kula mlo kamili, mgonjwa anashauriwa kutumia chakula chenye mlo kamili kama kilivyoelezewa sehemu nyingine katika tovuti hii. Fanya hivi kwa kumsititiza na kumlisha mgonjwa, mpatie vyakula vyenye nyama, wanga, matunda na mboga za majani na milo mingi ya katikati kabla yam lo mkuu na kabla ya kulala usiku. Mpatie mgonjwa chakula anachokipendelea Zaidi na kwa kiasi kidogo kidogo.

Endapo mgonjwa anashindwa kumeza chakula au kuna kizuizi cha chakula kuingia tumboni, mgonjwa anapaswa kuwekewa mpira kwa ajili ya kumlisha vema.

Pima uzito wa mwili kila siku ili kuangalia mabadiliko katika uzito wa mgonjwa.