Kudhuliwa na sumu ya chakula ni dalili zinazoonekana kutokana na kula chakula kilichochangamana na sumu ya bakteria, virusi, fangasi au kemikali za kiwandani au zinazozalishwa na vimelea.

Chakula kinaweza pata sumu wakati wa kuandaa kama mazingira ni machafu mfano mikono ya muadaaji, sehemu ya kuhifadhia chakula, chakula kimekaa muda gani, maji yanayotumika, vyombo vinavyotumika na hali ya kiafya ya muandaaji.

Dalili za mtu aliyedhuriwa na sumu ya chakula huanza kuonekana baada ya saa moja la kula.

Dalili ya kudhuriwa na sumu ya chakula

Dalili mara nyingi hutegemea na aina ya sumu iliyoliwa, baadhidi zinaweza kuwa;

• Kichefuchefu

• Kutapika

• Kuhara maji au damu

• Tumbo kuuma

• Tumbo kuvuta

• Homa

Dalili za hatari

Mara nyingi mtu akila sumu kwenye chakula, dalili huweza isha bila matibabu. Kama utapata dalili zifuatazo, onana na daktari mara moja;

• Kutapika sana na mara kwa mara kiasi kwamba kitu hakibaki tumboni

• Kutapika damu

• Kuharisha kwa zaidi ya siku tatu

• Maumivu makali ya tumbo au kubana kwa tumbo mara kwa mara

• Joto la mwili kupanda

• Dalili za kuishiwa maji mwilini kama kuwa na kiu sana, Kukauka midomo, kuishiwa nguvu, kukojoa kidogo au kutokujoa kabisa na kuhisi kizunguzungu

• Kutokuona vizuri

Bakteria wanaotengeneza sumu kwenye chakula

• Campylobacter

• Clostridium botulinum

• Clostridium perfringens

• Escherichia coli (E. coli)

• Giardia lamblia

• Listeria

• Noroviruses (Norwalk-like viruses)

• Rotavirus

• Salmonella

• Shigella

• Staphylococcus aureus

Makundi ya hatari zaidi kuathiriwa na sumu ya chakula

• Wajawazito

• Watu wazima

• Watoto wadogo

• Watu wenye magonjwa sugu

Kinga

Ili kujikinga na sumu ya chakula, fanya mambo yafuatayo;

• Nawa mikono yako, osha vyombo vya chakula na safisha sehemu ambayo chakula knaandaliwa au kuhifadhiwa

• Tenganisha vyakula ambavyo tayari vimeandaliwa na vile ambavyo havijaandaliwa

• Pika chakula katika joto ambalo ni sahihi

• Tunza vyakula kwenye jokofu katika hali ya ubaridi kuepuka kisiharibike

• Usile vyakula vilivyoharibika au kukaa muda mrefu baada ya kupika endapo havijatunzwa sehemu sahihi