Kifua na mbavu kubana
Swali la msingi
Habari daktari, kifua changu kinabana na nimetumia dawa lakini bado, shida ni nini?
Majibu
Kifua kubana ni hali ya ugumu wa kupumua inayoweza kuambatana na maumivu ya kifua. Hali hii inaweza kuwa na athari kubwa kwa upumuaji na mara nyingi ni ishara ya tatizo la kiafya linalohitaji uchunguzi wa haraka. Kifua kinapobana na kuandamana na maumivu makali, ni muhimu kuelewa chanzo chake na hatua za kuchukua. Makala hii imeorodhesha baadhi ya visababishi, dalili na wakati gani wa kumwona daktari.
Visababishi vya kifua kubana na kupumua kwa shida
VIfuatavyo ni visababishi vya kupumua kwa shida, dalili na vitu vinavyoweza kusaidia;
Pumu ya kifua (Asthma)
Pumu ya kifua ni hali ya kupungua kwa njia za hewa, na husababishwa na michubuko katika njia za hewa kutokana na vitu kama vumbi, mzio, au maambukizi.
Dalili
Kifua kinabana
Miruzi wakati wa kupumua
Kupumua kwa shida
Mapigo ya moyo kwenda hara
Kupumua kwa shida, hasa usiku au asubuhi mapema
Kikohozi kisichokwisha
Nini kinaweza kusaidia?
Dawa za kutanua njia ya hewa: Dawa za kupuliza na kuvuta kupitia pua au mdomo kama bronkodaileta na kotikosteroidi husaidia kufungua njia za hewa na kupunguza dalili.
Kujikinga na viamsha pumu Kuepuka vichocheo vya mzio kama vumbi, moshi wa sigara, na poleni husaidia kudhibiti dalili.
Mazoezi ya kupumua: Mazoezi ya kupumua yanaweza kusaidia kuongeza uwezo wa kupumua na kupunguza shida ya kupumua.
Wakati wa Kumwona Daktari
Ikiwa kifua kinabana kwa muda mrefu au hakijibu dawa ya pumu ya kifua, ni vyema kumuona daktari ili kuthibitisha hali hii na kupata dawa zinazofaa.
Homa ya mapafu (Nimonia)
Homa ya mapafu ni maambukizi ya mapafu ambayo husababishwa na bakteria, virusi, na vimelea wengine. Homa hii ni hatari na inaweza kusababisha matatizo makubwa ya kupumua na kifua kubana.
Dalili
Maumivu ya kifua, hasa wakati wa kupumua
Homa kali
Kikohozi cha mara kwa mara (kinachoweza kuwa na kamasi ya rangi ya kijani au ya damu)
Upungufu wa pumzi
Uchovu
Kichefuchefu au kutapika
Nini kinaweza kusaidia?
Dawa za antibiotiki na virusi: Matibabu ya vimelea vya bakteria au virusi, kulingana na aina ya pneumonia husaidia kudhibiti dalili.
Vimiminika na kupumzika: Kunywa maji mengi na kupumzika husaidia kuupa mwili muda wa kupambana na maambukizi.
Tiba oksijeni: Ikiwa unapumua kwa shida, oksijeni inaweza kutumika ili kusaidia kupumua kwa urahisi.
Wakati wa Kumwona Daktari
Ikiwa dalili hizi zinaendelea na maumivu ya kifua yanaongezeka, ni muhimu kumwona daktari haraka, kwani homa ya mapafu inaweza kuwa na madhara makubwa ikiwa haitatibiwa mapema.
Matatizo ya moyo
Matatizo ya moyo kama vile kiharusi cha moyo (heart attack) au kifafa cha moyo (angina) yanaweza kusababisha kifua kubana na matatizo ya kupumua
Dalili
Maumivu au kubana kwa kifua
Kuhisi kichwa kinazunguka
Kuishiwa pumzi
Kichefuchefu
Kupumua kwa shida
Uchovu wa kupindukia
Hali ya kutojiskia vizuri au kuvimba miguu
Nini kinaweza kusaidia?
Nitroglaiserini: Dawa hii hupunguza maumivu ya kifua na kusaidia kuboresha mtiririko wa damu kwenye moyo.
Aspirin: Dawa hii huyeyusha damu hivyo hupunguza hatari ya kiharusi cha moyo.
Mabadiliko ya mtindo wa maisha: Kula lishe bora, kufanya mazoezi, na kupunguza msongo, pamoja na kuacha sigara, inaweza kupunguza hatari ya matatizo ya moyo.
Wakati wa Kumwona Daktari
Ikiwa kifua kinabanwa kwa ghafla na unapata maumivu makali, hasa ikiwa una historia ya matatizo ya moyo, ni muhimu kutafuta huduma ya dharura mara moja.
Kucheua tindikali
Hali hii hutokea wakati asidi ya tumbo inarudi kwenye esophagus (moja ya njia za kupitisha chakula), ikisababisha uchungu wa kifua unaofanana na maumivu ya moyo.
Dalili
Maumivu au kubana kwa kifua
Kucheua tindikali au kuhisi ladha ya uchungu mdomoni
Kikohozi kisichokwisha, hasa usiku
Kizunguzungu
Homa au kutapika
Maumivu ya tumbo au uvimbe
Nini kinaweza kusaidia?
Dawa za kuzuia uzalishaji tindikali: Dawa hizi zitapunguza kiasi cha tindikali tumboni na kudhibiti dalili zinazoambatana.
Kubadili mtindo wa maisha: Kula milo midogo midogo, kuepuka vyakula vinavyosababisha kucheua na kuepuka kulala mara moja baada ya kula.
Wakati wa Kumwona Daktari
Ikiwa dalili hizi zinaendelea na zinakufanya uwe na ugumu wa kufanya shughuli zako za kila siku, daktari anaweza kupendekeza matibabu ya asidi au uchunguzi zaidi.
Pumu ya Moyo
Hii ni hali inayohusisha mapigo ya moyo kwenda mbio na kupungua kwa upumuaji. Inaweza kutokea kwa watu wanaougua magonjwa ya moyo, hasa matatizo ya moyo kama vile kuferi kwa moyo.
Dalili
Kifua kinabana na ugumu wa kupumua
Wakati mwingine, kikohozi kinachozalisha kamasi
Hali ya kutokuwa na hewa
Uchovu au maumivu ya kifua
Uvimbe kwenye miguu na tumbo
Nini kinaweza kusaidia?
Dawa za kukojoa: Dawa hizi husaidia kupunguza maji mwilini na kupunguza mzigo kwenye moyo kupitia kukojoa.
Beta-bloka: Dawa hizi husaidia kupunguza moyo kwenda haraka na kupunguza maumivu ya kifua.
Kubadili mtindo wa maisha: Huhusisha kula vizuri, kufanya mazoezi, na kupunguza uzito.
Wakati wa Kumwona Daktari
Hali hii inahitaji huduma ya haraka kutoka kwa mtaalamu wa afya ili kuchunguza hali ya moyo na kuhakikisha kuwa hali haijiendelei kuwa mbaya zaidi.
Vichocheo vingine vya mzio
Vichocheo vya mzio kama vumbi, vimelea vya hewa, au vinywaji vinavyosababisha usumbufu kwenye njia za hewa vinaweza kusababisha kifua kubana.
Dalili
Kifua kubana
Kikohozi
Kupumua kwa shida
Homa kiasi
Uchovu
Nini kinaweza kusaidia?
Dawa za Kuzuia mzio: Dawa za hizi hupunguza athari za mzio.
Dawa za kupuliza za kufungua pua: Dawa hizi husaidia kufungua njia za hewa.
Vichocheo vya mzio: Kuepuka vichocheo vya mzio kama poleni, vumbi, au moshi husaidia kudhibiti dalili.
Wakati wa Kumwona Daktari
Ikiwa dalili hizi zinakufanya uwe na ugumu wa kupumua au zinaathiri maisha yako ya kila siku, daktari anaweza kupendekeza dawa za mzio au kuangalia sababu za msukumo kwenye njia za hewa.
Hitimisho
Ikiwa unapata maumivu ya kifua, ugumu wa kupumua, au dalili zozote zinazohusiana, ni muhimu kumwona daktari haraka. Daktari anaweza kupendekeza uchunguzi zaidi kama Picha mionzi ya kifua, ECG, au uchunguzi mwingine ili kubaini chanzo cha tatizo na kupendekeza matibabu bora. Wakati mwingine, tatizo linaweza kuwa la dharura, hivyo ni muhimu kutafuta msaada wa matibabu haraka, hasa kama dalili ni kali au hazitibiki kwa dawa za kawaida.
Rejea za mada hii:
Asthma:American Lung Association. (2022). What is asthma? Retrieved from https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/asthma
Pneumonia:Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2020). Pneumonia. Retrieved from https://www.cdc.gov/pneumonia/index.html
Heart Problems (Heart Attack and Angina):Mayo Clinic. (2023). Heart attack. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/symptoms-causes/syc-20350456
Gastroesophageal Reflux Disease (GERD):National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (2017). Gastroesophageal Reflux Disease (GERD). Retrieved from https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gerd
Cardiac Asthma:American Heart Association. (2021). Cardiac asthma. Retrieved from https://www.heart.org/en/health-topics/heart-attack/about-heart-attacks/cardiac-asthma
Allergic Triggers (Mzio):American College of Allergy, Asthma, and Immunology (ACAAI). (2022). Allergy and asthma. Retrieved from https://acaai.org/allergies.