Mwandishi:
ULY CLINIC
Mhariri:
ULY CLINIC
18 Mei 2025, 07:32:29

Fangasi sugu kichwani na kwenye kucha: Sababu, Uchunguzi na Matibabu
Swali la msingi
Nina fungus kichwani na kwenye kucha nimeshatumia dawa kama fluconazole,griseofulvin na terbinafine lakn bado sijapona naulza nitumie dawa gani?
Majibu
Pole sana kwa hali hiyo. Kama tayari umetumia dawa kali kama fluconazole, griseofulvin, na terbinafine bila mafanikio, kuna uwezekano mkubwa kwamba:
Fangasi uliyo nayo ni sugu au mchanganyiko wa fangasi tofauti (Maambukizi mchanganyiko ya fangasi).
Umetumia dawa kwa muda mfupi au kwa dozi isiyo sahihi, hasa kwa fangasi wa kucha ambao huhitaji matibabu ya muda mrefu (hadi miezi 6–12).
Kuna sababu zinazokuza maambukizi kama kisukari, kinga dhaifu, au unatumia viatu/nywele/nyembe zilizoambukizwa tena na tena.
Hatua muhimu zaidi kwa sasa
1. Kufanya uchunguzi wa kitaalamu (Kuotesha fangasi culture au kipimo KOH )
Inapendekezwa upime ili kufahamu ni aina gani ya fangasi unao na ikiwa kuna bakteria wanaochangia. Hii husaidia kuchagua dawa sahihi.
Vituo vikubwa vya afya au maabara au hospitali za rufaa vinaweza kusaidia.
2. Mchanganyiko wa dawa (kunywa + kupaka)
Ikiwa hujapona, matibabu yanaweza kuhitaji mchanganyiko wa dawa kama zifuatazo;
Kwa fangasi wa kucha (Onkomykosis)
Itraconazole (Sporanox®):
Au Terbinafine
Pamoja na dawa ya kupaka kama Amorolfine nail lacquer au Ciclopirox.
Kwa fangasi wa kichwani (Tinea kapitis)
Kidonge cha Terbinafine
Kidonge cha Itraconazole
Shampoo ya ketoconazole au selenium sulfide
Mchanganyiko huu wa dawa ni mfano tu na usitumike kufanya maamuzi ya kimatibabu kwako kabla ya kuwasiliana na daktari wako.
Matibabu ya nyumbani kwa fangasi Kichwani na kwenye kucha (Fangasi sugu)
Licha ya kuwa matibabu ya hospitali ni ya msingi, kuna njia kadhaa za nyumbani zinazoweza kusaidia kupunguza kuenea kwa fangasi, kupunguza dalili, na kuongeza ufanisi wa dawa.
Tahadhari kabla ya kutumia njia za nyumbani
Njia hizi hazitibu kabisa fangasi sugu, bali ni msaidizi wa tiba kuu. Endapo utazitumia zifanye kwa usafi mkubwa. Epuka kutumia vitu vya kuhudumia kucha kucha na kichwani na mtu mwingine na usizitumie ikiwa kuna jeraha wazi au una mzio. Njia za kujitibu nyumbani ni pamoja na;
1. Mafuta ya mti wa chai
Yana sifa ya kuua fangasi.
Matumizi: Changanya matone 2–3 ya mafuta ya mti wa chai na mafuta ya nazi au mzeituni, paka kwenye kucha au kichwani mara 2 kwa siku.
2. Mafuta ya nazi
Huzuia kuenea kwa fangasi na hupunguza muwasho.
Matumizi: Paka moja kwa moja sehemu iliyoathirika mara 2–3 kwa siku.
3. Siki ya tufaa
Ina asidi inayosaidia kuua fangasi.
Matumizi: Changanya na maji kwa uwiano wa 1:1, lowesha pamba na paka kwenye eneo la fangasi. Kwa kucha, unaweza kuloweka kwa dakika 20 kila siku.
4. Kitunguu saumu
Kina kemikali ya allicin yenye uwezo wa kuua fangasi.
Matumizi: Saga punje chache, changanya na mafuta ya nazi, paka sehemu ya fangasi mara moja kwa siku (epuka majeraha au kuchoma).
5. Aloe vera
Hupunguza muwasho na kusaidia uponaji wa ngozi.
Matumizi: Paka gel asilia ya aloe vera kwenye kichwa au kucha mara 2 kwa siku.
Mambo muhimu ya kudhibiti maambukizi
Badilisha mashuka na kofia mara kwa mara. Fua mashuka, kofia, na nguo kwa maji ya moto na weka juani.
Safisha vifaa vya nywele au kucha kila baada ya matumizi.
Va viatu vya wazi na epuka unyevunyevu miguuni.
Wapatie matibabu wanafamilia walio na dalili pia.
Epuka kuchangia nyembe, brashi, au viatu.
Ikiwa una kisukari au kinga dhaifu, hakikisha zinasimamiwa vizuri.
Nyoa nywele kwa usafi (nyoa kichwa ) na epuka kubadilishana vifaa vya kunyoa nywele.
Hitimisho
Usiendelee kutumia dawa zilezile bila mafanikio. Nenda hospitali kwa uchunguzi wa aina ya fangasi Kipimo cha kuotesha fangasi) na ujadili uwezekano wa kutumia Itraconazole au dawa ya kuchanganya Kupaka + kunywa, pamoja na kutafuta chanzo cha kuambukizwa tena.
ULY CLINIC inakushauri uwasiliane na daktari wako kwa ushauri na tiba kabla ya kuchukua hatua yoyote ile baada ya kusoma majibu haya.
Kupata ushauri zaidi au tiba kutoka kwa daktari wa ULY CLINIC bofya hapa au tumia linki ya Pata tiba
Imeboreshwa,
18 Mei 2025, 07:34:02
Rejea za mada hii
Gupta AK, Versteeg SG, Shear NH. Onychomycosis in the 21st Century: An Update on Diagnosis, Epidemiology, and Treatment. J Cutan Med Surg. 2017;21(6):525–539.
Hay RJ, Ashbee HR. Fungal infections. In: Griffiths CEM, Barker J, Bleiker T, Chalmers R, Creamer D, editors. Rook’s Textbook of Dermatology. 9th ed. Wiley-Blackwell; 2016.
Ghannoum M, Isham N, Sheehan DJ. Management of superficial fungal infections in patients with compromised immune systems. J Am Acad Dermatol. 2018;78(3 Suppl 1):S45–S54.
Thomas J, Jacobson GA, Narkowicz CK, Peterson GM, Burnet H, Sharpe C. Toenail onychomycosis: an important global disease burden. J Clin Pharm Ther. 2010;35(5):497–519.
Gupta AK, Foley KA. Antifungal treatment for tinea capitis: A systematic review. Pediatr Dermatol. 2015;32(5):595–604.
Gupta AK, Stec N, Summerbell RC, Shear NH, Piguet V. Diagnosing onychomycosis: Review of traditional and novel techniques. J Am Acad Dermatol. 2020;82(4):823–831.
Ely JW, Rosenfeld S, Seabury Stone M. Diagnosis and management of tinea infections. Am Fam Physician. 2014;90(10):702–710.
Kaur R, Kashyap B, Bhalla P. Onychomycosis—epidemiology, diagnosis and management. Indian J Med Microbiol. 2008;26(2):108–116.