Je, unaweza kushika mimba haraka baada ya kutoa njiti?

Njiti ni njia ya kisasa ya uzazi wa mpango kwa njia ya kipandikizi chenye homoni ya progestin kinachowekwa chini ya ngozi ya mkono. Huzuia mimba kwa ufanisi wa zaidi ya asilimia 99 kwa muda wa hadi miaka mitatu. Lakini vipi baada ya kukitoa? Je, uwezo wa kushika mimba hurudi haraka?

Hapa tunakuletea majibu ya kitaalamu na matokeo ya tafiti mbalimbali kuhusu jambo hili.

Jinsi njiti inavyofanya kazi

Njiti huzuia mimba kwa:

• Kuzuia uovuleshaji (kutolewa kwa yai kutoka ovari)

• Kubadilisha ute wa shingo ya kizazi kuzuia mbegu kufika kwenye yai

• Kufanya ukuta wa mfuko wa uzazi usiwe tayari kupokea yai

Baada ya kutoa njiti: Nini hutokea?

Baada ya kutoa kipandikizi cha Implanon, kiwango cha homoni ya progestin katika damu hupungua haraka ndani ya siku chache hadi wiki. Kwa wanawake wengi:

• Mzunguko wa hedhi hurudi ndani ya wiki 4–6

• Uovuleshaji hurudi ndani ya wiki 3–4

• Uwezo wa kushika mimba huanza kurudi mara moja baada ya uovuleshaji kuanza tena.

Kwa hiyo, kitaalamu unaweza kushika mimba muda wowote baada ya kutoa njiti.

Tafiti zinasemaje?

Utafiti uliofanyika na Hassan et al. (2013) ulionyesha kuwa 80% ya wanawake walipata uovuleshaji wa kawaida ndani ya miezi 1–3 baada ya kutoa njiti na 38% walishika mimba ndani ya miezi 3 ya kwanza.

Utafiti mwingine wa Beerthuizen et al. (2000) ulionesha kuwa 83% ya wanawake walishika mimba ndani ya miezi 6 baada ya kutoa kipandikizi. Hakuna ushahidi wa kudumu wa kucheleweshwa kwa uwezo wa kushika mimba baada ya njiti kuondolewa.

Mapitio ya tafiti kutoka WHO (World Health Organization) pia yanaonesha kuwa uwezo wa kushika mimba hurudi haraka baada ya kuondoa kipandikizi, na wastani wa muda wa kupata mimba ni kati ya miezi 1 hadi 4, ingawa kwa baadhi ya wanawake huchukua muda mrefu kidogo.

Kwa mujibu wa tafiti za kimataifa (pamoja na zile chache zilizofanyika Afrika), tunaweza kuangalia mpangilio wa kawaida wa kurudi kwa uwezo wa kushika mimba kama ifuatavyo:

📊 Asilimia ya wanawake wanaopata mimba mapema vs wanaochelewa:

Muhtasari wa jedwali na maana yake

• Takribani 20–25% hupata mimba haraka sana, ndani ya mwezi mmoja baada ya kutoa kipandikizi.

• Takribani 60–65% hupata mimba ndani ya miezi 3.

• Karibu 80–85% wanapata mimba ndani ya miezi 6.

• Zaidi ya 90% wanapata mimba ndani ya mwaka mmoja.

• 5–10% wanaweza kuchelewa zaidi ya mwaka, lakini hii mara nyingi huhusiana na matatizo mengine ya uzazi, siyo athari ya moja kwa moja ya kipandikizi.

Sababu zinazoathiri kasi ya kurudi kwa uwezo wa kushika mimba (Kutokana na tafiti)

Lifuatalo ni jedwali la sababu kuu zilizothibitishwa kwenye tafiti — kwanini baadhi ya wanawake wanapata mimba mapema na wengine wanachelewa:

Je, kuna hatari au madhara baada ya kutoa njiti?

Kwa kawaida hakuna madhara ya muda mrefu yanayojulikana kwenye uwezo wa kushika mimba. Mzunguko wa hedhi unaweza kuwa usiotabirika kwa miezi michache kabla ya kurudi kawaida. Ikiwa baada ya miezi 6 bado hujapata hedhi au hujashika mimba wakati unajaribu, ni vema kumwona mtaalamu wa afya ya uzazi kwa uchunguzi zaidi.

Hitimisho

1. Ndiyo, unaweza kushika mimba muda wowote baada ya kutoa njiti. Kwa wanawake wengi, uovuleshaji hurudi ndani ya wiki chache, na asilimia kubwa hushika mimba ndani ya miezi 3–6.

2. Ikiwa hutaki kupata mimba mara moja, hakikisha unatumia njia nyingine ya uzazi wa mpango baada ya kutoa kipandikizi.

3. Ikiwa unataka kupata mimba sasa, unaweza kujaribu mara moja bila kungoja muda maalum.