top of page

Mwandishi:

Mhhariri

ULY CLINIC

Dkt. Mangwella S, MD

Alhamisi, 11 Novemba 2021

Sindromu ya kuingia hedhi

Sindromu ya kuingia hedhi

Zaidi ya asilimia 75 ya wanawake waliovunja ungo hupata dalili na ishara za kuingia hedhi kila mwezi kama vile kukasirika kirahisi, kuvimba na msongo wa mawazo. Dalili zikiwa kali na kudumu, onana na daktari kwa msaada zaidi.


Sindromu ya kuingia hedhi ni dalili na viashiria vinavyoonekana kabla ya kuingia hedhi kwa mwanamke aliye jwenye mzunguko wa hedhi ya kila mwezi. Dalili na viashiria hivyo huonekana siku 10 hadi 11 kabla ya kuingia hedhi na huisha ndani ya siku 4 baada ya kuanza kuona damu ya hedhi.


Dalili


Kwa sasa kuna jumla ya dalili 150 za kuingia hedhi ambazo huweza kutofautiana kila zinapotokea na kati ya mwanamke na mwanake.


Dalili kuu za kuingia hedhi huhusisha;


  • Kutaka kula chakula aina Fulani tu

  • Ongezeko la njaa

  • Kukasirika kirahisi

  • Hofu kuu

  • Kubadilikabadilika kwa hali ya moyo

  • Kutokwa machozi kirahisi

  • Sonona

  • Hasira

  • Kukanganyikiwa

  • Madhaifu ya kulala

  • Kujitenga na watu

  • Uchovu

  • Maumivu ya kichwa

  • Maumivu ya tumbo

  • Maumivu ya mgongo

  • Maumivu ya misuli na maungio

  • Kutokwa na chunusi

  • Kuharisha au haja ngumu

  • Kutostahimili kilevi


Maeneo gani ya mwili huvimba?


Maeneo ya mwili yanayoathiriwa na uvimbe ni kati ya;


  • Uso

  • Matiti

  • Juu ya kitovu

  • Kwenye kitovu

  • Kinena

  • 1/3 ya katikati ya mkono

  • Mkono wa mbele

  • 1/3 ya katikati ya miguu

  • Mapaja yote


Makundi ya sindromu ys kuingia hedhi

Sindromu ya kuingia hedhi zimegawanywa kwenye makundi manne yafuatayo;


Kundi A

Dalili na viashiria kwenye kundi A ni;


  • Hutawaliwa na hofu iliyopitiliza

  • Kukasirika kirahisi

  • Kutotulia


Kundi C

Dalili na viashiria kwenye kundi C ni;


  • Maumivu ya kichwa

  • Ongezeko la njaa

  • Hamu ya kula vitu vitamu

  • Uchovu mkali wa mwili

  • Hisia za mapigo ya moyo

  • Kutetemeka mwili


Kundi D

Dalili na viashiria kwenye kundi D ni;


  • Sonona

  • Kukosa usingizi

  • Kulia kirahisi

  • Kuongezeka uzito


Kundi H

Dalili na viashiria kwenye kundi H ni;


  • Mwili kutunza maji

  • Kuvimba matiti

  • Tumbo kujaa gesi

  • Kuongezeka uzito


Wakati gani wa kuonana na daktari?


Dalili na viashiria vya kuingia hedhi vinapaswa kupotea ndani ya siku 4 baada ya kuanza kuona damu ya hedhi. Onana na daktari kwa msaada zaidi endapo;


  • Unapata dalili kali za kuingia hedhi

  • Dalili haziishi hata baada ya kuingia hedhi

  • Unapata dalili kali kilw mwezi zinazoathiri ubora wa maisha yako

  • Unahisi una sonona, mabadiliko ya hisia, hasira, kuhisi za kulemewa na mambo, kushindwa tafakarina kukasirika kirahisi.


Visababishi


Mabadiliko ya homoni

Dalili na viashiria vya kuingia hedhi hubadilika kulingana na mabadiliko ya homoni yanayotokea mwilini na hupotea kwenye ujauzito na baada ya kuingia kipindi cha komahedhi.


Mabadiliko ya homoni ndani ya ubongo

Mabadiliko ya homoni ndni ya ubongo kama vile kupungua kwa homon serotonin, huchangia sana kuamsha mabadiliko ya hali ya moyo na kuamsha dalili za kineva kama vile kula sana, uchovu na matatizo ya kulala.


Sonona

Baadhi ya wanawake wenye dalili kali za kuingia hedhi huwa wana sonona ambalo halijatambuliwa bado, licha ya sonona kutosababisha dalili zote za kuingia hedhi.


Vipimo na utambuzi


Hakuna ishara au vipimo maalumu kwa ajili ya sindromu ya kuingia hedhi, hata hivyo endapo una dalili ambazo zinatabirika, yaani ambazo zinatokea kila mwezi karibia na au wakati wa hedhi, dalili hizo zinawezakutumika kutumiwa na daktari kutambua tatizo hili.


Ili kuweza kutambua dalili zinazotabirika za kuingia hedhi, unapaswa kuandika kwenye kalenda au kitabu cha kumbukumbu kila dalili unayopata kwa angalau miezi miwili. Dalili hizi utampatia daktari wako ili aweze kutambua kama zinahusi

ana na dalili za hedhi au la, nakupanga matibabu yako kama yatahitajika.

Kama una dalili zinazoashiria magonjwa Fulani yanayoweza fanana na sindromu ya kuingia hedhi, vipimo maalumu vitafanyika.


Magonjwa yanayoofanana na sindromu ya kuingia hedhi


Baadhi ya magonjwa yanayofanana sindromu ya kuingia hedhi ni pamoja na;


  • Madhaifu ya thyroid

  • Madhaifu ya kuingia hedhi

  • Sonona

  • Wasiwasi uliopitiliza


Matibabu


Wanawake wengi wenye sindromu ya kuingia hedhi wanapofanya mabadiliko ya maisha ya kila siku huweza kudhibiti sindromu ya kuingia hedhi au kutumia dawa kama dalili ni kali zaidi.


Matibabu ya dawa

Ufanisi wa dawa kuthibiti dalili hutegemea kati ya mtu na mtu. Baadhi ya dawa zinazotumika sana ni;


  • Dawa za kuondoa sonona mfano dawa kundi la selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) ambazo ni fluoxetine, paroxetine, sertraline na zingine.

  • Dawa za maumivu jamii ya NSAIDs kama vile ibuprofen na naproxen

  • Dawa za kupunguza maji mwilini jamii ya diuretic kama vile Spironolactone (Aldactone)

  • Vichochezi wa uzazi wa mpango. Huzuia kuzalishwa kwa yai.


Mabadiliko ya maisha

Unaweza kudhibiti dalili na viashiria vya kuigia hedhi kwa kurekebisha unachokula, kufanya mazoezi na kukabiliana na mambo.


Kurekebisha unachokula

  • Kula kiasi kidogo cha chakula na mara kwa mara ili kupunguza gesi tumboni na hisia za tumbo kujaa

  • Dhibiti kiasi cha chumvi unachokula kwa siku ili kupunguza kutuwama kwa maji mwilini

  • Kula chakula chenye kabohydrate tata kama ile inayotoka kwenye matunda, mboa za majani na nafaka zisizokobolewa

  • Kula vyakula vyenye calcium kwa wingi kama maziwa, kama huwezi kunyw amaziwa unaweza kutumia vidonge vya calcium

  • Jiepusje kutumia kahawa na kilevi


Mazoezi

  • Fanya kazoezi angalau kwa muda wa dakika 30 kwa siku siku 3 au zaidi kwa wiki.


Kabiliana na msongo

Unaweza kukabiliana na msongo kwa;


  • Kufanya mazoezi

  • Kulala muda wa kutosha

  • Kufanya tafakuri

  • Kufanya yoga au masaji ili kupunguza msongo


Matibabu mbadala


Kuna matibabu mbadala ya kudhibiti sindromu ys kuingia hedhi ambayo yameonekana kufanya kazi kwenye tafiti mbalimbali, baadhi yake ni;


  • Matumizi ya dawa viinirishe tiba kama vile vitamin na madini mfano vitamin E, B6

  • Matumizi ya mitishamba kama ginko, tangawizi, chasteberry, St. John's wort n.k.

  • Acupuncture

  • Kumbuka


Kumbuka

Usitumie dawa za mitishamba bila kuwasiliana na daktari ili kufahamu kama zina mwingiliano na dawa za hospitali.


Majina mengine


Sindromu ya kuingia hedhi hufahamika kwa majina mengine ya;


  • Premenstrual syndrome

  • Sindromu ya kuingia hedhi

  • Sindromu ya hedhi

  • Dalili za kuingia hedhi

  • Viashiria vya kuingia hedhi

  • Dalili na viashiria vya kuingia hedhi

ULY CLINIC inakushauri siku zote uwasiliane na daktari wako kwa ushauri na tiba kabla ya kuchukua hatua yoyote ya kitiba baada ya kusoma makala hii.

Wasiliana na daktari wa ulyclinic kwa ushauri zaidi na tiba kwa kubofya 'Pata Tiba,  au ''mawasiliano yetu' chini ya tovuti hii

Imeboreshwa,

11 Novemba 2021, 08:47:03

Rejea za mada hii:

1. Breech LL, et al. Safety, efficacy, actions, and patient acceptability of drospirenone/ethinyl estradiol contraceptive pills in the treatment of premenstrual dysphoric disorder. Int J Womens Health. 2009;1:85–95.

2. Casper RF, et al. Treatment of premenstrual syndrome and premenstrual dysmorphic disorder. https://www.uptodate.com/contents/search. Imechukuliwa 11.11.2021

3. Chiaramonte D, et al. Integrative women’s health. Medical Clinics of North America. 2017;101:955.

4. Direkvand-Moghadam A, et al. Epidemiology of premenstrual syndrome (PMS) – a systematic review and meta-analysis study. J Clin Diagn Res. 2014;8:106–109.

5. Endrikat J, et al. A Canadian multicentre prospective study on the effects of an oral contraceptive containing 3 mg drospirenone and 30 μg ethinyl oestradiol on somatic and psychological symptoms related to water retention and on body weight. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2007;12:220–228.

6. Ferri FF. Premenstrual syndrome. In: Ferri's Clinical Advisor 2018. Philadelphia, Pa.: Elsevier; 2018. https://www.clinicalkey.com. Imechukuliwa 11.11.2021

7. Ismail KH, et al. Premenstrual syndrome. Curr Obstet Gynecol. 2005;15:25–30. [Google Scholar]

8. Kellerman RD, et al., eds. Premenstrual syndrome. In: Conn's Current Therapy: 2018. Philadelphia, Pa.: Saunders Elsevier; 2018. https://www.clinicalkey.com. Imechukuliwa 11.11.2021

9. Management of premenstrual syndrome: Green-top guideline No. 48. BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2017;124:e73.

10. Natural medicines in the clinical management of premenstrual syndrome. Natural Medicines. http://naturalmedicines.therapeuticresearch.com. Imechukuliwa 11.11.2021

11. Nogueira CW, Silva JLP. Prevalence of symptoms in premenstrual syndrome. Rev Bras Ginecol Obstet. 2000;22:347–351.

12. Rasheed P, et al. Prevalence and predictors of premenstrual syndrome among college-aged women in Saudi Arabia. Ann Saudi Med. 2003;23:381–387.

13. Rodrigues IC, et al. Prevalência e convivência de mulheres com a síndrome prémenstrual. Arq Cienc Saude. 2006;13:61–67. [Google Scholar]

14. Silva CM, et al. Population study of premenstrual syndrome. Rev Saude Publica. 2006;40:47–56.

15. Singh BB, et al. Incidence of premenstrual syndrome and remedy usage: a national probability sample study. Altern Ther Health Med. 1998;4:75–79.

16. Stamatelopoulos KS, et al. Can premenstrual syndrome affect arterial stiffness or blood pressure? Atherosclerosis. 2012;224:170–176.

17. Sveindóttir H, et al. Prevalence of menstrual cycle symptom cyclicity and premenstrual dysphoric disorder in a random sample of women using and not using oral contraceptives. Acta Obstret Gynecol Scand. 2012;79:405–413.

18. Tacani, et al. “Characterization of symptoms and edema distribution in premenstrual syndrome.” International journal of women's health vol. 7 297-303. 11 Mar. 2015, doi:10.2147/IJWH.S74251.

19. Tanaka E, et al. Burden of menstrual symptoms in Japanese women: an analysis of medical care-seeking behavior from a survey-based study. Int J Womens Health. 2014;6:11–23.

20. Verkaik S, et al. The treatment of premenstrual syndrome with preparations of Vitex agnus castus: A systematic review and meta-analysis. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 2017;217:150.

21. Vishnupriya R, et al. Effects of aerobic exercise at different intensities in premenstrual syndrome. J Obstet Gynaecol India. 2011;61:675–682.

22. Yonkers KA, et al. Epidemiology and pathogenesis of premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder. https://www.uptodate.com/contents/search. Imechukuliwa 11.11.2021

bottom of page