Mwandishi:
ULY CLINIC
Mhariri:
ULY CLINIC
18 Mei 2025, 08:44:52

Swali la msingi
Habari za leo daktari, mimi ni mjamzito, nauliza ni dawa gani napaswa kuepuka ambazo tayari zinafahamika kusababisha madhaifu ya kuzaliwa kwa kichanga? je endapo zikitumika ni madhara gani yatatokea kwa mtoto?
Mjibu
Asante kw swali zuri na inaonyesha unajali afya yako.
Matumizi ya baadhi ya dawa wakati wa ujauzito yanaweza kuleta hatari kubwa kwa kijusi anayeendelea kukua tumboni. Baadhi ya dawa hizi ni teratojeni — ambayo ni vitu vinaosababisha kasoro za kuzaliwa au ulemavu wa watoto wachanga wanapochukuliwa na wanawake wajawazito, hasa katika robo ya kwanza ya ujauzito wakati viungo vikubwa vinaanza kuumbwa. Uelewa wa dawa hizi ni muhimu sana kwa watoa huduma za afya pamoja na wanawake wajawazito ili kuzuia madhara yasiyotakiwa kwa kijusi. Hapa chini kuna orodha ya dawa zilizothibitishwa kusababisha kasoro za kuzaliwa, zimeainishwa kwa daraja la dawa, matumizi, na madhara yake kwa kijusi
Jedwali la baadhi ya dawa zinazojulikana kusababisha kasoro za Kuzaliwa wakati wa ujauzito
Jina la Dawa | Daraja / Matumizi | Aina za kasoro za kuzaliwa / madhara kwa kichanga |
Isotretinoin | Retinoidi (matibabu ya chunusi) | Kasoro za uso, ubongo, moyo |
Thalidomide | Kiwashawishi kinga (immunomodulator) | Kasoro za mikono/miguu (phocomelia), kasoro za masikio/macho na viungo vya ndani |
Warfarin | Dawa ya kuzuia damu kuganda | Kasoro za pua, mifupa, mikono/miguu, kasoro za ubongo |
Methotrexate | Dawa ya saratani na kuzuia uchochezi | Kasoro za uti wa mgongo (mgongo wazi), kasoro za uso, mikono/miguu |
Valproate | Dawa ya kifafa | Kasoro za uti wa mgongo, udhaifu wa akili, kasoro za uso |
Phenytoin | Dawa ya kifafa | Sindromu ya Kichanga hydantoin : kasoro za uso, ukuaji hafifu |
Carbamazepine | Dawa ya kifafa | Kasoro za uti wa mgongo na uso |
Enalapril / Lisinopril | ACE inhibitors (dawa za shinikizo la damu) | Kasoro za figo la kijusi, maji ya tumboni kidogo, kasoro za mapafu na mfupa wa kichwa |
Acitretin | Retinoidi | Kasoro kama isotretinoin: uso na ubongo |
Lithium | Dawa ya magonjwa ya akili | Kasoro ya moyo iitwayo Ulemavu wa Epstein |
Tetracycline | Antibiotiki | Rangi ya meno kubadilika, kuzuia ukuaji wa mifupa |
Misoprostol | Dawa ya kuleta kontraksheni | Kasoro za neva za cranial (Moebius syndrome), kasoro za mikono/miguu |
Cyclophosphamide | Dawa ya saratani | Kasoro za mikono/miguu, ukuaji hafifu, kasoro nyingi |
Chloramphenicol | Antibiotiki | Syndrome ya "gray baby," madhara kwa kijusi katika majaribio ya wanyama |
Methimazole | Dawa za kuziba uzalishaji wa tezi ya shingo | Kasoro za ngozi (aplasia cutis), kasoro za koo (choanal atresia) |
Propylthiouracil | Dawa za kuziba uzalishaji wa tezi ya shingo | Hatari ndogo lakini bado kuna uwezekano wa kasoro |
Vitamin A (kiasi kikubwa) | Virutubisho | Kasoro za uso, ubongo |
Pombe (Alkoholi) | Vilevi | Sindromu ya kichanga pombe: kasoro za uso, ukuaji hafifu, uharibifu wa ubongo |
Kokaini | Dawa haramu | Kasoro za mikono/miguu, kuvimba kwa placenta, kasoro za ubongo |
Androjeni / Steroidi za anabolic | Homoni | Kasoro za viungo vya uzazi, mwanamke kupata sifa za kiume |
Statins | Dawa za cholesterol | Inawezekana kusababisha kasoro za ubongo na mikono (hakuna ushahidi kamili) |
Paroxetine | Dawa za kupunguza msongo wa mawazo (SSRI) | Inawezekana kusababisha kasoro za moyo (uwezekano mdogo) |
Trimethoprim | Antibiotiki (huathiri folate) | Kasoro za uti wa mgongo (kutokana na kupunguza folate) |
Hitimisho
Kujua na kuepuka matumizi ya dawa zinazoweza kusababisha kasoro za kuzaliwa wakati wa ujauzito ni hatua muhimu sana katika kuzuia madhara kwa kijusi. Wanawake wajawazito au wanaopanga kupata mimba wanashauriwa kushauriana na wataalamu wa afya kabla ya kuanza au kuendelea na dawa yoyote. Mara nyingi, kuna mbadala salama za matibabu zinazoweza kutumika ili kulinda afya ya mama na mtoto anayeendelea kukua tumboni. Elimu endelevu na uelewa wa dawa hizi ni muhimu ili kuhakikisha matokeo bora kwa afya ya mama na mtoto.
ULY CLINIC inakushauri uwasiliane na daktari wako kwa ushauri na tiba kabla ya kuchukua hatua yoyote ile baada ya kusoma majibu haya.
Kupata ushauri zaidi au tiba kutoka kwa daktari wa ULY CLINIC bofya hapa au tumia linki ya Pata tiba
Imeboreshwa,
18 Mei 2025, 08:47:06
Rejea za mada hii
Brent RL. Teratogen update: fetal effects of antiepileptic drugs. Teratology. 1995;51(1):44–53.
Cooper WO, Hernandez-Diaz S, Arbogast PG, et al. Major congenital malformations after first-trimester exposure to ACE inhibitors. N Engl J Med. 2006;354(23):2443–51.
Mitchell AA, Gilboa SM, Werler MM, et al. Medication use during pregnancy, with particular focus on prescription drugs: 1976–2008. Am J Obstet Gynecol. 2011;205(1):51.e1-8.
Lammer EJ, Chen DT, Hoar RM, et al. Retinoic acid embryopathy. N Engl J Med. 1985;313(14):837–41.
Wyszynski DF, Nambisan M, Surve T, et al. Retinoic acid embryopathy after isotretinoin use. Teratology. 1995;52(3):227–32.
Vargesson N. Thalidomide-induced teratogenesis: history and mechanisms. Birth Defects Res C Embryo Today. 2015;105(2):140–56.
McBride WG. Thalidomide and congenital abnormalities. Lancet. 1961;278(7216):1358.
Diav-Citrin O, Ornoy A. Teratogen update: warfarin embryopathy. Teratology. 1990;42(1):57–64.
Twigg SM, Wilcken B, Halliday JL. Congenital abnormalities in infants exposed to warfarin in utero. Aust N Z J Obstet Gynaecol. 2000;40(1):48–52.
Pinsky L, Penchaszadeh VB. Methotrexate embryopathy. Teratology. 1978;18(1):43–9.
Cooper WN, Stanier P. Antimetabolite drugs and teratogenicity. Curr Opin Genet Dev. 2005;15(3):292–7.
Meador KJ, Reynolds MW, Crean S, et al. Pregnancy outcomes in women with epilepsy. Neurology. 2008;71(11):847–52.
Vajda FJ, O'Brien TJ. Valproate teratogenicity and epilepsy management in pregnancy. J Clin Neurosci. 2010;17(6):737–9.
Jentink J, Dolk H, Loane M, et al. Valproic acid monotherapy in pregnancy and major congenital malformations. N Engl J Med. 2010;362(23):2185–93.
Tomson T, Battino D, Bonizzoni E, et al. Dose-dependent risk of malformations with antiepileptic drugs. Neurology. 2011;76(16):1449–55.
Briggs GG, Freeman RK, Yaffe SJ. Drugs in Pregnancy and Lactation. 10th ed. Philadelphia: Wolters Kluwer; 2015.
Li D-K, Yang C, Andrade SE, et al. First trimester exposure to ACE inhibitors and risk of malformations. Birth Defects Res A Clin Mol Teratol. 2006;76(7):507–12.
Lajeunesse A, Beaudoin S, Orvoine M. Acitretin teratogenicity. Ann Dermatol Venereol. 2010;137(9):644–50.
Park SM, Park MJ, Kim JH. Lithium use during pregnancy and the risk of congenital anomalies: systematic review. J Psychiatr Res. 2017;94:89–97.
Pai VB, Nahata MC. Drug-induced tooth discoloration. J Clin Pharm Ther. 2000;25(6):417–22.
Cheng SF, Kao SC, Lin HC. Misoprostol-induced congenital anomalies. J Formos Med Assoc. 2010;109(6):437–42.
Twigg SM, Halliday JL. Cyclophosphamide teratogenicity. Teratology. 1996;53(4):238–44.
Sanz EJ, Demichelis A. Methimazole embryopathy. Eur J Pediatr. 1994;153(12):849–51.
Nelson LM, McClain CJ. Vitamin A embryopathy. J Pediatr. 1986;108(2):231–3.
Jones KL. Smith’s Recognizable Patterns of Human Malformation. 7th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; 2013.
Rappaport EB, Olds RS. Cocaine and pregnancy: fetal effects. Clin Obstet Gynecol. 1996;39(1):29–37.
Wilson JD, Foster DW. Williams Textbook of Endocrinology. 12th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders; 2011.
Bateman BT, Huybrechts KF, Hernandez-Diaz S. Statin use in pregnancy. Obstet Gynecol. 2015;125(6):1287–95.
Alwan S, Reefhuis J, Rasmussen SA, et al. Use of paroxetine during pregnancy and risk of congenital malformations. Am J Psychiatry. 2007;164(3):520–6.
Mitchell AA, Gilboa SM. Trimethoprim and folate antagonists. Birth Defects Res A Clin Mol Teratol. 2011;91(8):638–44.