Mkojo wenye povu

Mkojo wenye povu hali inayoweza kutokea kwa watu wengi, mara nyingi husababishwa na sababu zisizo magonjwa na wakati mwingine zinaweza kuhusiana na magonjwa mbalimbali mwilini.

Makala hii imejikita kuzungumzia kuhusu, Dalili, Uchunguzi na Matibabu, kinga ya mkojo wenye povu.

Visabaishi vya mkojo wenye povu

Visababishi vimegawanywa katika sehemu mbalimbali ambazo ni;

Sababu zisizo na madhara

Kukojoa kwa nguvu au haraka: Mkojo unapotoka kwa kasi, unaweza kuchanganyika na hewa hivyo kutengeneza povu.

Upungufu wa maji mwilini: Mkojo mzito una viwango vya juu vya kemikali zinazoweza kusababisha povu.

Maji yenye sabuni kwenye choo: Sabuni iliyopo kwenye choo inaweza kusababisha mkojo uonekane una povu.

Sababu Zinazohusiana na Magonjwa

Kutoa protini kwenye Mkojo

Tatizo la figo linalosababisha uvujaji wa protini kwenye mkojo, linalosababishwa na magonjwa kama vile shinikizo la juu la damu, kisukari, magonjwa ya figo (kama nephrotiki sindromu) na magonjwa ya kinga kama lupasi.

Maambukizi ya Njia ya Mkojo (UTI):

Bakteria huathiri mfumo wa mkojo na kusababisha mabadiliko kwenye mkojo, yakiwemo povu na dalili zingine kama maumivu wakati wa kukojoa na harufu mbaya ya mkojo.

Kisukari:

Kisukari kisichodhibitiwa vizuri kinaweza kusababisha figo kushindwa kuchuja protini, na hivyo kusababisha mkojo wenye povu.

Magonjwa ya Figo:

Ugonjwa sugu wa figo(CKD) au nephrotiki sindromu husababisha uvujaji wa protini nyingi kwenye mkojo na kusabaisha kuonekana kwa povu.

Kuharibika kwa Ini:

Magonjwa kama kolestasis yanaweza kusababisha kuvuja kwa chumvi ya nyongo kwenye mkojo na kusababisha kukojoa mkojo wenye povu.

Kumwaga manii ndani ya kibofu

Hali ambapo shahawa inaingia kwenye kibofu cha mkojo badala ya kutoka nje wakati wa mshindo wa tendo la ndoa.

2. Dalili na ishara za mkojo wenye povu

Mkojo wenye povu unaweza kuwa wa muda mfupi au wa kudumu. Ikiwa ni wa muda mrefu, unaweza kuwa ishara ya ugonjwa. Dalili zinazoweza kuambatana na hali hii ni:

• Mkojo wenye povu unaoendelea kwa muda mrefu

• Uvimbe (hasa kwenye miguu, mikono au uso) – ishara ya ugonjwa wa figo

• Maumivu ya kiuno au mgongo – yanaweza kuashiria tatizo la figo

• Maumivu wakati wa kukojoa – huashiria maambukizi ya njia ya mkojo (UTI)

• Harufu mbaya ya mkojo – inaweza kuashiria maambukizi au hali ya lishe mbaya

• Mkojo wa rangi isiyo ya kawaida (kama kahawia au nyekundu) – huashiria uwepo wa damu au tatizo la ini.

Uchunguzi wa mkojo wenye povu

Ikiwa una mkojo wenye povu mara kwa mara, daktari anaweza kupendekeza vipimo vifuatavyo:

Uchunguzi wa mkojo: Huangalia viwango vya protini, bakteria, na chembe nyinginezo.

Kipimo cha protini kwenye mkojo: Kipimo cha mkojo kwa saa 24 huangalia kiasi cha protini kinachovuja kwenye mkojo.

Kipimo cha damu: Huangalia kazi ya figo (kriatinine, yurea, GFR) na sukari kwenye damu.

Kipimo cha Kisukari: Kulinganisha viwango vya sukari mwilini kwa kutumia HbA1c au Sukari ya mfungo.

Kipimo cha Ini: Kuangalia utendaji wa ini ikiwa inahisiwa kuwa sababu.

Uchunguzi wa kumwaga manii kwenye kibofu: Kipimo cha mkojo baada ya mshindo wa tendo la ndoa ili kuona uwepo wa manii kwenye mkojo.

Matibabu ya mkojo wenye povu

Matibabu hutegemea kisababishi cha tatizo:

Matibabu ya Sababu zisizo magonjwa

• Kunywa maji ya kutosha ili kuzuia mkojo kuwa mzito.

• Kukojoa kwa utulivu bila nguvu nyingi.

• Kusafisha vizuri choo ili kuondoa mabaki ya sabuni yanayoweza kusababisha povu.

Matibabu ya visababishi vinavyohusiana na Magonjwa

Protini kwenye Mkojo

Ikiwa inasababishwa na shinikizo la damu au kisukari, daktari ataweza kushauri dawa kama vizuizi vya ACE au ARBs ambazo husaidia kupunguza uvujaji wa protini kwenye mkojo.

Maambukizi ya njia ya mkojo (UTI)

Daktari anaweza kukushauri kutumia dawa za antibiotiki kutibu maambukizi baada ya vipimo kama vile Ciprofloxacin, Nitrofurantoin, au Amoxicillin.

Kisukari

Udhibiti wa sukari kwa kutumia insulini au dawa za kisukari kama Metformin husaidia kuzuia madhara kwa figo na kuzuia mkojo wenye povu jingi.

Magonjwa ya Figo

Ikiwa kuna ugonjwa wa figo, daktari anaweza kupendekeza mabadiliko ya lishe, dawa za shinikizo la damu, au hata kuchuja mkojo kwa mashine( dialisisi) ikiwa figo zimeharibika vibaya.

Kumwaga manii ndani ya kibofu

Daktari atakuchagulia matibabu kulingana na hali ya ugonjwa, unaweza kupewa dawa kama pseudoephedrine au upasuaji ikiwa ni tatizo kubwa.

Kinga ya kukojoa mkojo wenye povu

Unaweza kuzuia mkojo wenye povu kwa kufanya mambo yafuatayo:

• Kunywa maji ya kutosha ili kudumisha uwiano mzuri wa maji mwilini.

• Dhibiti shinikizo la damu na kisukari kwa kula lishe bora na kufanya mazoezi.

• Epuka vyakula vyenye chumvi nyingi ambavyo vinaweza kuathiri figo.

• Fanya uchunguzi wa kawaida wa afya ya figo ikiwa una historia ya ugonjwa wa figo, kisukari, au shinikizo la damu.

• Dumisha usafi wa kibofu na njia ya mkojo ili kuepuka maambukizi.

Wapi utapata maelezo Zaidi?

Ikiwa una mkojo wenye povu unaoendelea kwa muda mrefu, ni vyema kumuona daktari kwa uchunguzi wa kina.