Dawa Tinidazole

Tinidazole ni dawa ya kuua vimelea aina ya protozoa na baadhi ya bakteria, inayotumika kutibu magonjwa yanayosababishwa na vijidudu hivyo. Dawa hii ni ya kundi la nitroimidazoles, ikifanana sana na dawa maarufu Metronidazole, lakini hupewa mara chache zaidi kutokana na muda wake mrefu wa kufanya kazi mwilini.

Majina mengine ya kibiashara

• Tindamax

• Fasigyn

• Simplotan

• Trinidazole

Fomu na uzito wa tinidazole

Tinidazole hupatikana katika fomu zifuatazo:

• Tembe/tablets: 500 mg, 1 g

• Maji ya kudungwa (IV): 800 mg/100 ml kwa matumizi ya hospitali

Tinidazole hutibu nini?

Tinidazole hutumika kutibu magonjwa yafuatayo:

• Amebiasis (maambukizi ya Entamoeba histolytica kwenye utumbo au ini)

• Giardiasis (maambukizi ya Giardia lamblia)

• Trichomoniasis (maambukizi ya uke au njia ya mkojo yanayosababishwa na Trichomonas vaginalis)

• Bacterial vaginosis (maambukizi ya uke yanayosababishwa na bakteria)

• Maambukizi ya anaerobic (bakteria wasiotumia oksijeni)

• Kinga kabla ya upasuaji: Hasa kwenye upasuaji wa tumbo

Namna Tinidazole inavyofanya kazi

Tinidazole huingia ndani ya vimelea wa protozoa au bakteria na kuvuruga mfumo wao wa DNA, hivyo kuua seli hizo. Inafanya kazi vizuri dhidi ya vimelea wanaotegemea mazingira yasiyo na oksijeni (anaerobic organisms).

Ufyonzwaji na utoaji wa dawa

• Ufyonzwaji: Hufyonzwa vizuri ndani ya mfumo wa chakula, hasa kama ikichukuliwa na chakula.

• Nusu maisha (half-life): Saa 12–14, hivyo mara moja kwa siku inatosha.

• Utoaji: Hutoa taka zake kupitia figo (mkojo) na ini (njia ya kinyesi).

Mambo ya Kufahamu Kabla ya Kutumia Tinidazole

Mwambie daktari wako endapo unayo hali zifuatazo:

• Ugonjwa wa ini

• Ugonjwa wa mfumo wa neva

• Ujauzito (hasa miezi mitatu ya kwanza)

• Unanyonyesha

• Mzio dhidi ya dawa jamii ya nitroimidazoles (km. metronidazole)

Tinidazole na ujauzito au unyonyeshaji

• Ujauzito: Haifai kutumika katika miezi mitatu ya mwanzo wa ujauzito. Baada ya hapo inaweza kutumika kwa tahadhari.

• Unyonyeshaji: Tinidazole hupatikana kwenye maziwa ya mama. Inashauriwa kusitisha kunyonyesha kwa saa 72 baada ya kutumia dawa.

Maelekezo ya matumizi

• Kunywa dawa mara moja kwa siku, kwa dozi iliyopendekezwa na daktari.

• Kunywa pamoja na chakula ili kupunguza madhara kwenye tumbo.

• Usitumie pombe ndani ya saa 72 tangu kutumia tinidazole — inaweza kusababisha kichefuchefu, kutapika, maumivu ya kichwa, na mapigo ya moyo kwenda haraka (disulfiram-like reaction).

Madhara ya Tinidazole

Madhara yanaweza kuwa ya kawaida au nadra. Yakiwapo madhara makubwa, wasiliana na daktari haraka.

Madhara ya kawaida

• Kichefuchefu

• Ladha ya chuma mdomoni

• Kizunguzungu

• Maumivu ya kichwa

• Kuharisha au tumbo kujaa gesi

Madhara makubwa (nadra)

• Mzio mkali (kuvimba kwa uso, midomo, au ulimi)

• Degedege

• Ulimi wa kijivu au uliofunikwa

• Kumbukumbu kudhoofika au kuchanganyikiwa

• Kupungua kwa chembe nyeupe za damu

Mwingiliano na dawa nyingine

Tinidazole huweza kuingiliana na dawa zifuatazo:

Mwingiliano mkali

• Pombe (usitumie kabisa kwa siku 3 baada ya kutumia dawa)

• Warfarin (inaongeza hatari ya kutokwa damu)

Dawa zinazohitaji tahadhari

• Lithium

• Phenytoin

• Cyclosporine

• Fluorouracil

Nusu maisha ya Tinidazole

• Nusu maisha ya tinidazole ni takribani saa 12 hadi 14.

• Hii ina maana kwamba baada ya saa 12–14, kiwango cha dawa mwilini hupungua kwa nusu.

• Ndiyo maana Tinidazole hutolewa mara moja tu kwa siku (single daily dose) katika dozi nyingi, tofauti na metronidazole inayotolewa mara 2 au 3 kwa siku.

  
  

Je ukisahau dozi ufanyaje?

• Tumia mara unapokumbuka.

• Kama muda wa dozi inayofuata umekaribia, ruka dozi uliyosahau na endelea na ratiba yako.

• Usitumie dozi mbili kwa wakati mmoja.

Hitimisho

Tinidazole ni dawa madhubuti ya kutibu maambukizi ya protozoa na bakteria anaerobic. Tumia dawa hii kwa usahihi na chini ya uangalizi wa mtaalamu wa afya ili kuepuka madhara na kupata matokeo bora ya matibabu.