Insulin NPH

Insulin NPH (Neutral Protamine Hagedorn) ni aina ya insulini ya muda wa kati inayotumika kutibu na kudhibiti sukari ya damu kwa wagonjwa wa kisukari aina ya 1 na aina ya 2. Ni insulini iliyochanganywa na protamine ambayo huongeza muda wa kuanza na kudumu kwa athari za insulini mwilini.

Majina mengine ya Insulin NPH

• Humulin N (Eli Lilly)

• Novolin N (Novo Nordisk)

Uzito na fomu ya Insulin NPH

• Sindano (pen) 100 units/mL

• Chupa (vial) 10 mL

Dawa kundi moja na Insulin NPH

• Insulin isophane (kundi la insulini za muda wa kati)

• Insulin lente (inafanana na NPH lakini haitumiki sana leo)

Insulin NPH hutibu Nini?

• Kisukari aina ya 1

• Kisukari aina ya 2 kinapohitaji insulini

• Kudhibiti sukari kwa muda mrefu mwilini

Namna Insulin NPH Inavyofanya kazi

Insulin NPH huanza kufanya kazi ndani ya saa 1 hadi 2 baada ya kuchomwa na hufikia kilele chake ndani ya masaa 4 hadi 12. Athari zake hudumu kwa masaa 12 hadi 16, hivyo hutumika mara mbili kwa siku kwa kawaida kwa kudhibiti sukari ya damu kwa muda mrefu.

Wagonjwa wasiopaswa kutumia Insulin NPH

• Wenye mzio wa insulini au viambato vyake

• Wagonjwa wenye hypoglycemia kali

• Wagonjwa wenye athari mbaya kali za insulini awali

Ufyonzwaji wa Insulin NPH

Insulin NPH hufyonzwa polepole kutokana na protamine iliyochanganywa, ikitoa athari ya polepole na kudumu zaidi.

Umetaboli Insulin NPH

Insulin NPH hubadilishwa na enzymes mwilini kuwa viambato visivyo na shughuli za insulini.

Matumizi ya Insulin NPH kwa Mama Mjamzito

Matumizi ya insulini NPH yanachukuliwa kuwa salama wakati wa ujauzito na hutumika kwa udhibiti wa kisukari kwa wanawake wajawazito kwa ushauri wa daktari.

Matumizi kwa mama anayenyonyesha

Insulin NPH ni salama kwa mama anayetumia na kunyonyesha, bila madhara kwa mtoto.

Mwingiliano wa Insulin NPH na Dawa Nyingine

• Beta-blockers: huweza kuficha dalili za hypoglycemia

• Diuretics na corticosteroids: huongeza sukari damu

• Pombe: huongeza hatari ya hypoglycemia

• MAO inhibitors na salicylates: huongeza athari za insulini

Vitu vingine vyenye mwingiliano na Insulin NPH

• Msongo wa mawazo na maambukizi huweza kuongeza mahitaji ya insulini

Maudhi madogo ya Insulin NPH

Maudhi ya mara kwa mara

• Maumivu sehemu ya sindano

• Uvimbe sehemu ya sindano

• Kizunguzungu

• Jasho jingi

• Njaa ghafla

Maudhi ya mara chache

• Lipodystrophy (mabadiliko ya ngozi)

• Kuwashwa au vipele

• Maumivu kichwa

Maudhi ya nadra sana

• Hypoglycemia kali

• Athari za mzio kali (anaphylaxis)

• Kupoteza fahamu kwa sukari chini sana

Je, endapo utasahau dozi yako ufanyaje?

Kama umesahau dozi, chukua haraka unapoikumbuka isipokuwa ni karibu na dozi inayofuata, basi acha dozi uliyosahau na endelea na ratiba yako ya kawaida. Usichome sindano mbili kwa wakati mmoja.

Uhifadhi wa Insulin NPH

• Hifadhi kwenye jokofu (2°C – 8°C) kabla ya kufunguliwa

• Baada ya kufunguliwa, hifadhi katika joto la kawaida chini ya 30°C kwa hadi siku 28

• Epuka mwanga wa moja kwa moja na joto kali

• Usigandishe dawa