top of page

Mwandishi:

Dkt. Sospeter M, MD

Mhariri:

Dkt. Lugonda B, MD

4 Aprili 2020 19:25:00

Zidovudine (AZT)

Zidovudine (AZT)

Zidovudine ni dawa mojawapo ya kudhoofisha makali ya Virusi vya UKIMWI(ART) na ipo kwenye kundi la dawa zinazoitwa NRTIs.


Dawa hii haitumiki kama yenyewe, huchanganywa na dawa zingine za ART kudhibiti makali ya VVU.


Kundi la dawa za NRTIs hufanya kazi ya kupunguza makali ya VVU kwa kuzuia RNA ya kirusi kujitengenezea DNA. Ili RNA itengeneze DNA inahitaji kimeng’enya kinachoitwa Reverse Transcriptase, abacavir huzuia kimeng’enya hiki na hivyo kirusi kushindwa kujuzalia.


Fomu na uzito


Zidovudine hupatikana kwenye fomu ya kidonge, tembe na kimimnika cha kunywa. Uzito wa tembe na kidonge ni wa miligramu 100 au 300, dawa ya maji huwa na miligramu 50 kwa kila mililita tano za maji.


Majina ya kibiashara ya Zidovudine


Zidocudine hufahamika kwa jina jingine la kibiashara kama azidothymidine


Je Zidovudine inaweza kutumika na chakula?


Huweza kutumika pamoja na chakula lakini chakula hicho kisiwe chenye mafuta sana


Dawa zilizo kundi moja na Zidovudine


Dawa zingine ambazo zipo kwenye kundi moja na zidovudine ni zifuatazo:


  • Lamivudine (3TC)

  • Emtricitabine (FTC)

  • Abacavir (ABC)


Zidovudine hutibu nini?


Kazi za zidovudine (AZT) ni kama zifuatazo:


Hutumika kama muunganiko wa kwanza katika kuthibiti virusi vya HIV pamoja na muunganiko wa dawa zifuatazo ;


  • Lamivudine (Epivir)

  • Abacavir sulfate (Ziagen)

  • Didanosine (Videx)

  • Didanosine (Videx EC)

  • Stavudine (Zerit)

  • Emtricitabine (Emtriva)

  • Tenofovir disoproxil fumarate (Viread)


Hutolewa pamoja na dawa zingine za kuthibiti HIV kuzuia Maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto kabla ya mama kujifungua,Mama anapaswa kunywa bila kuruka ruka dozi


Mgonjwa anapaswa kutumia dawa hii kama ambavyo atakavyoelekezwa na Daktari


Dawa zisizopaswa kutumika pamoja na Zidovudine


Zidovudine haipaswi kutumika pamoja na dawa zifuatazo:


  • Emtricitabine

  • Ganciclovir

  • Ribavirin

  • Abacavir

  • Clozapine

  • Clarithromycin

  • Atanazavir

  • Ketokonazole

  • Methotrexate

  • Mitomycin

  • Rifampin


Wagonjwa wasiopaswa kutumia Zidovudine


Haipaswi kutumika kwa wagonjwa wafuatao:


  • Wenye chembe za Neutrophils kidogo kwenye damu

  • Wenye upungufu wa damu

  • Wenye Ini lililoferi


Angalizo kwa watumiaji wa Zidovudine


Inapaswa kutumika kwa uangalifu kwa wagonjwa wafuatao:


  • Wenye hatari ya kupungukiwa damu

  • Wenye uzito kupita kiasi(obeziti)

  • Magonjwa mengine yanayoharibu kinga ya mwili kama ugonjwa wa Graves


Matumizi ya Zidovudine kwa mama mjamzito


Hutumika kwa mama mjamzito kwa ajili ya kuzuia na kupunguza Maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto hivyo matokeo ya dawa hukabiliwa na kuthibitiwa kwa shida yeyote itakayojitokeza


Matumizi ya Zidovudine kwa mama anayenyonyesha


Mama mwenye Maambukizi ya HIV hapaswi kunyonyesha wakati wa miezi 6 yote


Maudhi ya Zidovudine


Baadhi ya maudhi madogo ya dawa hi ni pamoja na:


  • Uchovu mkali wa mwili

  • Kuwa na homa

  • Kushuka kwa chembechembe nyeupe za damu

  • Maumivu ya misuli

  • Kuchoka

  • Maumivu ya kichwa

  • Vipele

  • Kichefuchefu

  • Kutapika

  • Kuharisha

  • Maumivu ya tumbo

  • Upungufu wa damu

  • Konstipesheni

  • Kukosa usingizi


Je endapo utasahau dozi yako ya Zidovudine ufanyaje ?


Dawa hii hutumika kwa mchanganyiko pamoja na dawa zingine za kuthibiti VVU, endapo utasahau kutumia dozi yako, unapaswa tumia na Kuendelea na muda huo siku inayofuata kama ulivyoshauriwa na daktari wako


Lakini ukikumbuka kunywa baada ya masaa 24 kupita, kunywa dozi inayofuata kama ulivyopangiwa na daktari na achana na dozi uliyosahau.

ONYO: Usitumie dawa yoyote bila ushauri wa daktari. Dawa zinaweza kuleta madhara mwilini na pia matumizi ya baadhi ya dawa pasipo ushauri na vipimo husababisha  vimelea kuwa sugu dhidi ya dawa hiyo.
ULY clinic inakushauri kuwasiliana na daktari wako unapotaka kuchukua maamuzi yoyote yanayohusu afya yako.
Wasiliana na daktari/Mfamasia wa ULY clinic kwa ushauri na Tiba au kuandikiwa dawa kwa kupiga simu au Kubonyeza Pata tiba chini ya tovuti hii.

Imeboreshwa,

3 Novemba 2021 11:21:46

Rejea za mada hii:-

1.National Guidelines for the management of HIV&AIDS 7thEdition April 2019 ukurasa wa 71 na 206

2.Goodman and Gilman’s The pharmacological Basis of therapeutic ISBN 978-0-07-1624428 ukurasa wa 1632

3.Modern pharmacology with Clinical applications written by Charles R. Craig and Robert E. Stitizel Ukurasa wa 586

4.Clinical pharmacology and Therapeutics Written by James M Ritter ISBN 978-0-340-90046-8 ukurasa wa 353

5.WebMD.Zidovudine.https://www.webmd.com/drugs/2/drug-4386/zidovudine-oral/details Imechukuliwa 4/4/2020

6.AIDs Info. Zidovudine. https://aidsinfo.nih.gov/drugs/4/zidovudine/0/patient. Imechukuliwa 4/4/2020

7.MEdilineplus.Search results.zidovudine. https://vsearch.nlm.nih.gov/vivisimo/cgi-bin/query-meta?v%3Aproject=medlineplus&v%3Asources=medlineplus-bundle&query=zidovudine. Imechukuliwa 4/4/2020
bottom of page