Juisi ya nyanya kwenye Afya ya tezi dume

Saratani ya tezi dume ni miongoni mwa aina za saratani zinazowasumbua wanaume wengi duniani, hasa wale wenye umri wa zaidi ya miaka 50. Pamoja na sababu za kijeni na mazingira, tafiti zimeonesha kuwa lishe bora ina nafasi kubwa katika kuzuia au kuchelewesha ukuaji wa saratani hii. Mojawapo ya virutubisho vinavyopewa kipaumbele katika kinga ya tezi dume ni lycopene, rangi nyekundu asilia inayopatikana kwenye nyanya na matunda mengine mekundu.

Lycopene ni nini?

Lycopene ni aina ya carotenoid – kundi la virutubisho vinavyohusika na rangi ya matunda na mboga. Lycopene hutumika kama antioxidant yenye nguvu inayosaidia kupambana na uharibifu wa seli unaosababishwa na free radicals, ambao unaweza kusababisha ukuaji wa seli hatarishi kama za saratani.

Utafiti umebaini kuwa lycopene hujikusanya kwa wingi katika tezi dume, matiti, na kongosho, hivyo kutoa kinga asilia dhidi ya uharibifu wa seli katika maeneo hayo [1,2].

Juisi ya Nyanya na Lycopene

Nyanya ni chanzo kikuu cha lycopene katika lishe ya kila siku. Lycopene huwa rahisi kufyonzwa na mwili pale ambapo nyanya zimepikwa au kutengenezwa kuwa juisi au sosi. Hivyo basi, juisi ya nyanya iliyotengenezwa vizuri hutoa kiwango kizuri cha lycopene kinachoweza kutumika kwa ufanisi na mwili.

Utafiti uliofanyika Marekani ulibaini kuwa wanaume waliotumia juisi ya nyanya mara kwa mara walikuwa na uwezekano mdogo zaidi wa kupata saratani ya tezi dume ikilinganishwa na wale ambao hawakuitumia kabisa [3].

Faida za Juisi ya Nyanya kwa Tezi Dume

• Hupunguza uvimbe wa tezi dume.

• Hupunguza kiwango cha PSA (Prostate Specific Antigen) katika damu, ambacho hutumika kupima uwepo wa saratani ya tezi dume.

• Huzuia na kuchelewesha ukuaji wa seli za saratani.

• Hulinda mishipa ya damu na moyo, hali ambayo ni muhimu kwa afya ya uzazi wa kiume pia.

• Huongeza kinga ya mwili kwa ujumla.

  
  

Viungo Bora vya Kuongeza Katika Juisi ya Nyanya

Kwa ladha na manufaa zaidi, juisi ya nyanya inaweza kuchanganywa na:

• Kitunguu swaumu: Antibacterial na hupunguza uvimbe.

• Parsley na Basil: Husaidia usagaji wa chakula na hupunguza sumu mwilini.

• Juisi ya limao: Hutoa vitamin C na kuongeza ladha.

• Mafuta ya zeituni: Husaidia ufyonzwaji wa lycopene.

Epuka kuongeza chumvi nyingi, sukari, au pilipili kali, hasa kwa watu wenye shinikizo la damu au matatizo ya mmeng’enyo.

Vitamini na Madini Katika Kikombe Kimoja cha Juisi ya Nyanya (ml 250)

Faida ya Juisi ya Nyanya kwa wanaume na wanawake

Juisi ya nyanya siyo kwa wanaume pekee. Ingawa inajulikana sana kwa kusaidia afya ya tezi dume kwa wanaume, pia ina faida kubwa kwa wanawake. Inasaidia kuzuia matatizo ya afya kama saratani ya matiti, kongosho, na koloni.

Manufaa ya Lishe

• Wanaotumia mboga za majani pekee: Inafaa kabisa kwa walaji wa mimea (vegetarians & vegans).

• Haina gluteni: Salama kwa watu wenye mzio wa gluteni, ikiwemo wenye ugonjwa wa seliak.

• Kisukari: Imependekezwa kwa watu wenye kisukari kwa sababu ya kiwango chake cha chini cha sukari asilia.

• Mzio wa Chakula: Hakuna onyo maalum kuhusu mzio wa kawaida unaosababishwa na juisi ya nyanya.

  
  

Nguvu ya Antioxidants

• Ina 983 ORAC units kwa kila kikombe, ambayo ni takribani 20% ya kiwango kinachopendekezwa kwa siku – hii husaidia kupambana na mkazo wa oksidishi mwilini (oxidative stress).

  
  

Asidi ya Chakula

• Kiwango cha asidi (PRAL) ni 3.85 mEq/100 g, ambacho ni cha wastani na kinafaa kwa usawazishaji wa pH ya mwili.

  
  

Viambato vya Juisi ya Nyanya kwa Kiasi cha ml 250

• Nyanya 3 za wastani (~gramu 123 kila moja)

• Kijiko 1 cha mafuta ya mzeituni (~gramu 13.5)Mbadala: Mafuta mengine yoyote ya kupikia kama ya alizeti au parachichi

  
  

Jinsi ya Kuandaa

1. Tengeneza juisi:

   • Tumia kizuduo cha juisi au blenda. Kama unatumia blenda, pitisha kwenye chujio ili kuondoa mbegu na maganda.

2. Ongeza mafuta:

   • Baada ya kupata juisi safi, ongeza kikombe kimoja cha mafuta (kiasi kidogo tu kwa kikombe kimoja cha juisi) ili kusaidia ufyonzaji wa lycopene, virutubisho vinavyopatikana kwa wingi kwenye nyanya.

Angalizo Muhimu

• Usizidishe zaidi ya lita 1 ya juisi ya nyanya kwa siku. Zaidi ya hapo inaweza kusababisha asidi au kuharisha kwa baadhi ya watu.

• Usitumie juisi hii ikiwa una vidonda vya tumbo au reflux bila ushauri wa daktari.

• Badilisha mafuta kwa siku tofauti (mzeituni, parachichi, alizeti) ili kuepuka kuzoea aina moja.

  
  

Hitimisho

Matumizi ya mara kwa mara ya juisi ya nyanya katika mlo wa kila siku ni hatua rahisi na ya asili katika kulinda afya ya tezi dume. Kwa kuwa ni chanzo kikuu cha lycopene, juisi hii hutoa kinga madhubuti dhidi ya saratani ya tezi dume, huimarisha mfumo wa kinga, na husaidia kudhibiti shinikizo la damu na afya ya moyo.

Inashauriwa kutumia kikombe kimoja (ml 250) cha juisi ya nyanya asilia kila siku kama sehemu ya lishe bora kwa wanaume wote, hasa wale waliovuka umri wa miaka 40.