Kiwango cha damu mwilini ni ngapi?

Kiwango cha damu na hemoglobin mwilini kwa watu wa rika mbalimbali

Damu ni kiungo muhimu sana katika mwili wa binadamu kwani husafirisha oksijeni na virutubisho kwenda sehemu zote za mwili pamoja na kusaidia kuondoa taka za seli. Kiwango cha damu mwilini kinaweza kutofautiana kulingana na jinsia, umri, na hali ya afya ya mtu. Vilevile, viwango vya hemoglobin, protini inayobeba oksijeni ndani ya seli nyekundu za damu, ni vipimo muhimu vya afya.

Kiwango cha damu mwilini kwa mtu mzima

Kwa kawaida, mtu mzima ana takriban 4.5 hadi 6 litita za damu mwilini ikiwa ni mwanaume. Kwa wanawake, kiwango hiki huwa kidogo kidogo zaidi, kati ya 3.5 hadi 5 litita, kutokana na tofauti za kimaumbile na homoni. Kiwango hiki kinaweza kutofautiana pia kulingana na uzito na hali ya afya.

Kiwango cha hemoglobin mwilini

Hemoglobin ni protini muhimu katika seli nyekundu za damu inayohusika na kubeba oksijeni kutoka mapafu kwenda sehemu mbalimbali za mwili. Viwango vya kawaida vya hemoglobin ni:

• Kwa wanaume: 13.8 hadi 17.2 g/dL

• Kwa wanawake: 12.1 hadi 15.1 g/dL

• Kwa watoto: 11 hadi 16 g/dL, kulingana na umri

• Kwa vichanga: 14 hadi 24 g/dL, hasa katika miezi michache ya mwanzo ya maisha

Kiwango cha damu kwa watoto na vichanga

Watoto, hasa wale wachanga, wana kiwango kidogo cha damu mwilini ikilinganishwa na watu wazima. Watoto wa umri wa chini ya mwaka mmoja huwa na takriban 2.5 hadi 3.5 litita za damu mwilini. Watoto wachanga, hasa wale wa chini ya miezi sita, kiwango cha damu kinategemea uzito wao na huwa takriban 85 hadi 90 ml kwa kila kilo moja la uzito wa mwili.

Kiwango cha seli nyekundu za damu (RBC)

Seli nyekundu za damu ni sehemu muhimu ya damu zinazobeba hemoglobin. Kiwango cha kawaida cha seli nyekundu za damu kwa wanaume ni kati ya 4.7 hadi 6.1 million seli kwa microlita ya damu, wakati kwa wanawake ni kati ya 4.2 hadi 5.4 million seli kwa microlita.

Hitimisho

Kiwango cha damu na hemoglobin mwilini ni mambo muhimu yanayotumiwa kupima afya ya mtu. Tofauti za viwango haya zinaweza kuwa sababu ya afya duni kama vile upungufu wa damu (anemia) au matatizo mengine ya kiafya. Ni muhimu kufanya vipimo vya damu mara kwa mara hasa kwa wanawake wajawazito, watoto, na watu wenye magonjwa sugu.

Rejea za mada hii

1. Hoffbrand AV, et al. Essential Haematology. 7th edition. Wiley-Blackwell; 2016.

2. Mayo Clinic. Hemoglobin test. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/hemoglobin-test/about/pac-20385075

3. World Health Organization. Haemoglobin concentrations for the diagnosis of anaemia and assessment of severity. 2011.