Malengelenge madogo

Malengelenge madogo, inayojulikana kitaalamu kama lenge, ni jeraha ndogo la ngozi lenye maji ndani yake. Kipenyo cha malengelenge haya kawaida huwa chini ya sentimita 0.5 (chini ya milimita 5). Vidonda hivi vinaweza kuonekana juu ya ngozi au hata ndani ya ngozi (chini ya uso wa ngozi). Hali hii ni ya kawaida katika magonjwa mbalimbali ya ngozi na inaweza kuleta usumbufu kama kuwasha, kuvimba au kuungua kidogo.

Sababu za malengelenge madogo

Malengelenge madogo hutokea kutokana na sababu tofauti zikiwemo:

• Maambukizi ya virusi: Kama vile virusi vya malenge (herpes simplex virus) vinavyosababisha malengelenge madogo yanayojulikana kama malengelenge ya mdomo au genital herpes.

• Majeraha ya mwanga wa jua: Hali ya kupata majeraha ya ngozi kutokana na mwanga mkali wa jua inaweza kusababisha leenge.

• Athari za dawa au sumu: Baadhi ya dawa au mawakala wa kemikali huweza kusababisha malengelenge madogo kama sehemu ya athari zao.

• Magonjwa ya ngozi: Kama vile eczema au pemphigus pemphigoid ambayo husababisha uundaji wa malengelenge madogo.

Dalili za malengelenge madogo

Dalili kuu ni pamoja na:

• Kuonekana kwa vidonda vidogo vya ngozi vilivyojaa maji, vidonda hivi huwa vidogo na vinaweza kujaa maji wazi au mweupe kidogo.

• Maeneo yenye leenge yanaweza kuungua au kuvimba kidogo.

• Katika baadhi ya kesi, malengelenge yanaweza kusababisha maumivu au kuwasha.

• Vidonda vinaweza kuwa vikichubuka na kuponywa kwa wakati fulani.

Tofauti kati ya malengelenge madogo (Lenge) na malengelenge makubwa (Bulla)

• Lenge (Malengelenge madogo): Vidonda vya ngozi vyenye maji vidogo, vipenyo chini ya 0.5 cm.

• Bulla (Malengelenge makubwa): Vidonda vyenye maji vikubwa zaidi ya 0.5 cm.

Matibabu

Matibabu hutegemea chanzo cha leenge:

• Maambukizi ya virusi: Dawa za kupambana na virusi kama acyclovir zinaweza kutumika.

• Pumu au magonjwa mengine ya ngozi: Kutumia vidonge au kremu za kuondoa kuwasha na kuzuia maambukizi.

• Kulinda eneo la leenge: Kuepuka kuugusa au kuchoma jeraha hili ili lisije kuenea au kuambukiza wengine.

Tahadhari

Ikiwa malengelenge yanazidi kuenea, kuambukiza maeneo mengi au kuambatana na dalili kama homa, maumivu makali, au maambukizi ya sekondari, ni muhimu kushauriana na daktari kwa uchunguzi na matibabu sahihi.

Hitimisho

Malengelenge madogo ni aina ya jeraha la ngozi ambalo linaweza kusababishwa na sababu nyingi, lakini kwa utambuzi sahihi na matibabu mapema, mgonjwa anaweza kupata nafuu haraka na kuepuka matatizo zaidi.

Rejea za mada hii

1. James WD, Berger TG, Elston DM. Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology. 13th ed. Philadelphia: Elsevier; 2019.

2. Bolognia JL, Schaffer JV, Cerroni L. Dermatology. 4th ed. Elsevier; 2017.

3. Habif TP. Clinical Dermatology: A Color Guide to Diagnosis and Therapy. 6th ed. Elsevier; 2015.

4. World Health Organization. Skin diseases. In: WHO Fact Sheets. 2023. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/skin-diseases

5. Habif TP. Dermatology: Diagnosis and Treatment. 2nd ed. Elsevier; 2015.

6. Katta R, Desai S. Dermatologic conditions: Diagnosis and treatment. Am Fam Physician. 2014;89(3):178-186. doi:10.1016/j.amjmed.2014.01.021

7. Kanwar AJ, De D. Textbook of Dermatology for the Practitioner. 1st ed. New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers; 2016.