Imeandikwa na daktari wa ULY Clinic
Maumivu ya kichwa
​
Dalili za maumivu ya kichwa zinaweza kumsaidia dakitari wako ajue nini kinachosababisha maumivu hayo hatimaye kujua matibabu yako yatakuwa vip. Kuuma kwa kichwa maranyingi huwa hakusababishwi na sababu za hatari sana au hakumaaanishi kuna ugonjwa mbaya sana unaendelea mwilini, lakini wakati mwingine kunaweza kumaanisha kuna ugonjwa wa hatari mwilini unaohitaji matibabu ya haraka. Kuuma kwa kichwa kunaweza kugawanywa katika makundi kutokana na visababishi
Maumivu ya kichwa ya awali
Maumivu haya husababishwa na kuongezeka kwa hisia za maumivu katika seli(viungo) vinavyotaambua maumivu ndani ya ubongo. Maumivu haya ya awali hayamaanishi kuwa kuna ugonjwa unaendelea. Mfumo wa kemikali katika ubongo, mishipa ya fahamu, mishipa ya damu ya nje ya fuvu ama misuli ya shingo na kichwa huchangia katika kusababisha maumivu ya kichwa ya awali. Baadhi ya watu wamebeba vinasaba vinavyosababisha wao kupata maumivu haya maishani mwao.
Sababu maarufu zinazosababisha maumivu ya kichwa ya awali ni
​
-
Maumivu ya kichwa ya kujikusanya
-
Kipanda uso
-
Maumivu ya kichwa kutokana na mgandamizo/mvutano
-
Maumivu ya kichwa kutokana na ufanyaji kazi mbaya wa mshipa wa fahamu wa trigeminal
Kuna aina nyigine za maumivu ya kichwa ambayo huwekwa kwenye kundi hili, lakini huwa sio maarufu sana.
​
Maumivu haya huwa na sifa za kipekee, kama vile maumivu yanayodumu kwa muda usio wa kawaida, ama maumivu yanayotokea mtu akiwa anafanya kazi Fulani.
​
Ingawa aina hii ya maumivu yapo katika kundi hili la maumivu ya kichwa ya awali, maumivu haya huweza kusababishwa na tatizo Fulani mwilini. Maumivu hayo yanahusisha;
​
-
Maumivu sugu ya kichwa yanayotokea kila siku
-
Maumivu ya kichwa kutokana na kukohoa
-
Maumivu ya kichwa kutokana na mazoezi
-
Maumivu ya kichwa kutokana na kushiriki tendo la ndoa
Baadhi ya maumivu ya kichwa ya awali yanaweza kusababishwa na mambo Fulani ya kimaisha kama vile;
​
-
Pombe ,haswa wine nyekundu
-
Vyakula aina Fulani, kama vile nyama za kusindikwa na kemikali ya nitrate
-
Kubadilika kwa tabia ya kulala ama kukosa usingizi
-
Kukaa mkao mbaya
-
Kuruka mlo(kuacha kupaa mlo)
-
Msongo wa mawazo
Maumivu ya kichwa aina ya pili(yanayosababishwa na tatizo/ugonjwa katika mwili)
Aina hii ya maumivu ya kichwa ni maumivu yanayotokana na ugonjwa unayo amsha hisia za maumivu katika mishipa ya fahamu ya kichwa. Aina tofauti ya magonjwa- huweza kuamsha mishipa hii inayobeba maumivu, na kusababisha maumivu yaliyo na kiwango tofauti ya maumivu. Maumivu haya huweza kusababishwa na;
​
-
Maambukizi/uvimbe katika uwazi wa mifupa ya fuvu(sinusitis)
-
Kujeruhiwa kwa mishipa ya damu safi (mshipa wa carotid ama vertebral)
-
Kuganda kwa damu ndani ya ubongo
-
Kuvimba kwa mishipa ya damu ya ubongo(brain aneurysm)
-
Hitilafu katika utengenezaji wa mishipa ya damu ya ubongo(mishipa hiyo huwasiliana)
-
Sumu ya carbon monoxide
-
Tatizo la kuzaliwa la chiari malformation (tatizo katika kitako cha fuvu)
-
Kugonjwa kichwa
-
Kupungukiwa kwa maji mwilini
-
Matatizo ya meno
-
Maambukizi katika macho(sehemu ya katikati ya sikio)
-
Maambukizi yanayosababisha michomo katika ubongo
-
Maambukizi yanayoleta michomo katika kuta za mishipa ya damu
-
Tatizo la glaucoma
-
Hangover(baada ya kunywa pombe)
-
Mafua
-
Kukusanyika kwa damu ndani ya ubongo(kutokana na kupasuka kwa mishipa ya damu ya ubongo)
-
Maumivu kutokana na matumizi ya dawa Fulani
-
Maambukizi ama homa ya uti wa ubongo.
-
Monosodium glutamate (MSG)
-
Matumizi yaliyokithiri ya dawa zamaumivu
-
Kushikwa kwa maumivu ama tatizo la kupanic
-
Maumivu ya kichwa baada ya kupugwa ama kugongwa kichwani
-
Mgandamizo kutoka kwenye helmeti
-
Kuongezeka kwa shinikizo ndani ya ubongo
-
Maambukizi ya toxoplasmosis
-
Ugonjwa katika mshipa wa fahamu wa trigeminal
Maumivu bayana aina hii ya pili ay kichw yanahusisha;
​
-
Mgandamizo katika kichwa
-
Maumivu kutokana na barafu kichwani(kuganda kwa ubongo)
-
Maumivu ya kurudi nyuma yanayotokana na matumizi ya dawa
-
Maumivu kutokana na michomo-maambukizi katika uwazi wa mifupa ya fuvu (sinus headache)
-
Maumivu katika uti wa mgongo(hutokana na jeraha ama kuumia katika uti wa mgongo, ama kupungu a kwa kiwango chamaji katika uti wa mgongo)
-
Maumivu ya kichwa yenye sifa za radi(kundi la maumivu ya kichwa lenye maumivu makali sana)
​
Daktari angependa umweleze nini uhusu maumivu ya kichwa ili iwe rahisi kutambua tatizo? Bonyeza hapa kusoma
​
ULY clinic inakushauri siku zote ufanye mawasiliano na daktari wako endapo umeona kuwa una dalili zilizosemwa kwenye makala hii.
​
​
Imeboreshwa mara ya mwisho 26.06.2020
​
Rejea za mada hii
​
-
Flu symptoms & severity. Centers for Disease Control and Prevention. http://www.cdc.gov/flu/about/disease/symptoms.htm. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Cutrer FM, et al. Cough, exercise, and sex headaches. Neurologic Clinics. 2014:32:433.
-
Bajwa ZH, et al. Evaluation of headache in adults. http://www.uptodate.com/home. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Evans RW, et al. Postconcussion syndrome. http://www.uptodate.com/home. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Green MW. Secondary headaches. In: Continuum Lifelong Learning Neurology. 2012;18:783.
-
Simon RA. Allergic and asthmatic reactions to food additives. http://www.uptodate.com/home. Imechukuliwa 26.06.2020
-
NINDS stroke information page. National Institute of Neurological Disorders and Stroke. http://www.ninds.nih.gov/disorders/stroke/stroke.htm. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Cutrer FM. Primary cough headache. http://www.uptodate.com/home. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Garza I, et al. Overview of chronic daily headache. http://www.uptodate.com/home. Imechukuliwa 26.05.2020
-
Friedman BW, et al. Headache emergencies: Diagnosis and management. Neurological Clinics. 2012;30:43.
-
Headache hygiene tips. American Headache Society Committee for Headache Education. http://www.achenet.org/resources/trigger_avoidance_information /. Imechukuliwa 26.06.2020
-
External compression headache. International Headache Society. http://ihs-classification.org/en/02_klassifikation/04_teil3/13.10.00_facialpain.html. Imechukuliwa 26.06.2020
-
The elusive hangover cure. British Columbia Drug and Poison Information Centre. http://dpic.org/article/professional/elusive-hangover-cure. Imechukuliwa 26.06.2020
-
Headache: Hope through research. National Institute of Neurological Disorders and Stroke. http://www.ninds.nih.gov/disorders/headache/detail_headache.htm#142883138. Imechukuliwa 26.06.2020
-
When to see a physician for your headache. National Headache Foundation. http://www.headaches.org/when-to-see-a-physician-for-your-headache/. Imechukuliwa 26.06.2020