top of page

Mwandishi:

ULY CLINIC

Mhariri:

Dkt. Benjamin L, Dkt. AdolfS, MD

Jumamosi, 28 Agosti 2021

Kuongezewa damu

Kuongezewa damu

Ni tendo la kitiba la kuongeza ujazo wa damu iliyotolewa kwa mtu mwenye afya kwenda kwa muhitaji kupitia mishipa ya damu. Sababu zinazopelekea kuongezewa damu mara nyingi hutokana na ajali, upasuaji na magonjwa yanayomaliza damu. Kuna njia zingine za kuongeza damu, hata hivyo si rahisi kutumika kama mbadala wa kuongezewa damu.


Sababu za kuongezewa damu


Kuongezewa damu kunapaswa kufanyika kwa mtu ambaye hakuna namna nyingine yeyote ya kitabibu inayoweza kumsaidia ili kupandisha kiwango cha damu kwa haraka. Sababu mbalimbali zinazoweza pelekea mtu kuongezewa damu ili kuokoa maisha ni;


  • Upungufu wa damu unaotokea na dalili kama vile (kuishiwa pumzi, kizunguzungu, moyo kuferu na kupungua uwezo wa kufanya mazoezi)

  • Dalili kali za seli mundu

  • Kuvuja zaidi ya asilimia 30 ya damu mwilini


Aina za damu zinazoongezwa


Kuna aina kadhaa ya kuonezewa damu kutokana na sehemu gani ya damu unayoingiziwa kwenye mishipa. Aina hizo ni;


  • Kuongezewa plazima

  • Kuongezewa chembe sahani za damu

  • Kuongezewa chembe nyekundu za damu


Ni nani anayehitaji kuongezewa damu ?


Mtu aliyevuja sana damu kutokana na


  • Ajali

  • Upasuaji

  • Kutoa mimba

  • Madhara makubwa ya kujifungua


Mtu aliyeishiwa damu kutokana na maradhi mbalimbali kama


  • Seli mundu

  • Saratani ya damu

  • Vijisumu vya bakteria kwenye damu

  • Maradhi ya moyo


Madhara na maudhi ya kuongezewa damu


Kuna madhara ya muda mfupi na yale ya uda mrefu kama yalivyoelezewa hapa chini


Maudhi ya muda mfupi

  • Ugonjwa mkali wa kuvija damu

  • Mwitikio wa mzio

  • Mzio wa anafailaksia

  • Kuganda kwa damu kama umeongezewa damu nyingi

  • Homa isiyotokana na kuvunjwa kwa damu

  • Uharibifu wa kimetabolizimu

  • Kuonegzewa damu isiyo sahihi

  • Kupata maradhi ya bakteria kwenye damu kama damu imechanganyika na vimelea wakati wa kuongezewa

  • Kuzidiwa kwa moyo na damu

  • Majeraha kutokana na mchakato wa kuongezewa damu

  • Mwitikio wa kuvimba mwili


Maudhi yanayotokea baadaye

  • Kuvunjwa kwa damu

  • Kuzidi kwa madini chuma kwenye damu

  • Damu kuwa nyingi kuliko kawaida

  • Harara za kuongezewa damu

  • Ugonjwa wa mwitikio wa kukataana kwa damu mpya uliyoongezewa


Magonjwa yanayoambukizwa kwa kuongezewa damu


Magonjwa haya huweza ambukizwa kwa nadra sana na endapo damu haijapimwa


  • Kurusi cha Hepatitis B

  • Kirusi cha Hepatitis C

  • Kirusi 1 na 2 cha Human T-lymphotropic

  • Kirusi cha UKIMWI

  • Ugonjwa wa Creutzfeldt-Jakob

  • Kirusi cha Human herpesvirus 8

  • Ugonjwa wa Malaria

  • Ugonjwa wa babesiosis

  • Mafua ya mlipuko

  • Kirusi cha West Nile


Njia zingine za kuongeza damu mwilini


Ikitegemea na kisababishi, kuna njia zingine unaweza kuchukua ili kuongeza uzalishaji wa chembe nyekundu za damu, hata hivyo njia hizi zinatumika kwa muda zaidi ya miezi mitatu ili kuwa na kiwango cha damu kinachokidhi mahitaji ya mwili. Mambo hayo ni;

  • Kula vyakula vyenye madini chuma kwa wingi

  • Kula vyakula vyenye madini ya folic acd kwa wingi

  • Vyakula vyenye madini chuma kwa wingi;

  • Nyama nyekundu au nyeupe

  • Rozera

  • Vyakula vya baharini

  • Maharagwe

  • Mboga za ukijani uliokolea kama spinachi

  • Matunda yaliyokaushwa kama aprikoti

  • Peasi


Vyakula vinavyoongeza ufyonzaji wa madini chuma


Licha ya kula chakula au vidonge vya madini chuma, ni kiasi kidogo kitafyonzwa na kuingia mwilini. Kula vyakula vifuatavyo( vina vitamin C kwa wingi) vitaongeza ufyonzaji wa madini hayo na kupelekea kuwepo kwenye damu na mifupa kwa ajili ya kufanikisha utengenezaji wa damu;


  • Brokoli

  • Zabibu

  • Kiwi

  • Mboga za majani

  • Tikiti maji

  • Machungwa

  • Pilipili

  • Nyanya

ULY CLINIC inakushauri siku zote uwasiliane na daktari wako kabla ya kuchukua hatua yoyote ile kiafya baada ya kusoma vidokezo hivi

Wasiliana na daktari wa ULY CLINIC kwa elimu na ushauri zaidi kupitia namba za simu au kubonyeza 'Pata Tiba' Chini ya tovuti hii.

Imeboreshwa,

6 Oktoba 2021 16:03:51

Rejea za mada hii:

Hébert PC, et al. A multicenter, randomized, controlled clinical trial of transfusion requirements in critical care. Transfusion Requirements in Critical Care Investigators, Canadian Critical Care Trials Group [published correction appears in N Engl J Med. 1999;340(13):1056]. N Engl J Med. 1999;340(6):409–417

Transfusion of Blood and Blood Products: Indications and Complications. https://www.aafp.org/afp/2011/0315/p719.html. Imechukuliwa 18/8/2021

WHO. Blood Donation. Clinical transfusion practice. Imechukuliwa 18/8/2021https://www.who.int/bloodsafety/transfusion_services/ClinicalTransfusionPracticeGuidelinesforMedicalInternsBangladesh.pdf. Imechukuliwa 18/8/2021

Blood Donation,Mayo Clinic, https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-transfusion/about/pac-20385168. Imechukuliwa 18/8/2021

CDC. Blood safety basic, https://www.cdc.gov/bloodsafety/basics.html. Imechukuliwa. 18/8/2021

PubMed. Blood transfusion. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26632625/ , Imechukuliwa 18/8/2021

Blood transfusion, Medscape, https://emedicine.medscape.com/article/434176-overview , Imechukuliwa 18/8/2021

bottom of page