Je, vipimo vya tezi dume ni vipi?

Makala hii imetumia neno vipimo vya tezi dume iliyovimba au vipimo vya kuvimba tezi prostate kumaanisha vipimo vya tezi dume

Tezi dume iliyokuwa

Kukua kwa tezi dume, ni tendo endelevu lisilo saratani linalohusisha ongezeka la umbile au ujazo wa tezi dume (prostate). Prostate ni tezi ndogo (yenye ujauzo wa gramu 25) inayozunguka mrija wa urethra kwenye mfumo wa uzazi wa mwanaume. Huwa na kazi ya kuzalisha majimaji yenye virutubisho vya kulisha na kusafirisha manii.

Dalili za tezi dume iliyokuwa

Dalili za prostate iliyokuwa ni;

• Hisia za mkojo kubakia ndnai ya kibofu hata baada ya kukojoa wote

• Kukojoa mara kwa mara

• Kukatishwa na kuanza kwa mkondo wa mkojo wakati wa kukojoa

• Kushindwa kuzuia mkojo

• Mkondo dhaifu wa mkojo

• Kutumia nguvu wakati wa kutoa mkojo

• Kukojoa sana wakati wa usiku

Vihatarishi

Kukua kwa tezi dume hutokea sana kwa;

• Wanaume wenye zaidi ya miaka 40

• Wenye historia ya kuvimba tezi dume ( baba au kaka)

• Wenye asili ya Afrika na waafrika wa Amerika ( hupata kwenye umri mdogo ukilingnaisha na watu wenye asili ya Asia)

• Wenye historia ya magonjwa sugu kama obeziti, kisukari aina ya 2 na magonjwa ya moyo

• Wasioshughulisha mwili

• Wenye madhaifu ya kusimamisha uume

Vipimo vya kufanya

Vipimo ambavyo hutumika kudhibitisha tezi dume iliyokuwa baada ya kuwa na dalili hizo na vihatarishi ni;

Vipimo vya maabara

• Prostate specific antigen (PSA) huongezeka kwa wanaume wenye saratani ya tezi dume pia hata waliovimba tezi dume

• Uchunguzi wa mkojo- ili kuangalia dalili za maambukizi ya U.T.I au damu kwenye mkojo

• Kipimo cha kuotesha mkojo- huangalia uwepo wa vimelea vya U.T.I kwenye mkojo

• Kiwango cha madini, yurea na nitrojeni kwenye damu (BUN) na kiwango cha creatinine – hutumika kuangalia utendaji kazi wa figo

Vipimo vingine

• Kipimo cha kuchunguza tezi dume kwa vidole vya mtaalamu- hulenga kugundua umbile na ukubwa wa tezi

• Ultrasound ya tezi dume – hutumika kuchunguza ujazo wa tezi dume, kuangalia uwezo wa kibofu kutunza mkojo.

• Sistoscopi – huchunguza mrija wa urethra na kibofu cha mkojoa

• Kipimo cha uwezo wa mkojo kutoka na shinikizo la mkojo- hulenga kupima uwezo wa mkojo kupita kwenye mrija wa urethra na kiwango cha shinikizo la ndnai ya kibofu cha mkojo wakati w akukojoa.

• Kukata kinyama kwenye tezi dume – hutumia kinywama kidogo kutoka kwenye tezi dume ili kwenda kufanyiwa uchunguzi wa mwonekano wa chembe hai za tezi dume kama ni za kawaida au zimekuwa na sifa ya saratani.