Kutopata hedhi muda mrefu baada ya sindano ya uzazi wa mpango

Kisa cha mgonjwa

"Nikiwa mwanafunzi wa chuo kikuu, nilibeba mimba bila kutarajia. Kwa sababu fulani, ikabidi nifanye uamuzi mgumu wa kuitoa. Baada ya hapo, nilianza kutumia sindano ya uzazi wa mpango ili nisipate tena mimba nikiwa bado masomoni. Niliichoma mwezi wa sita mwaka jana, na tangu hapo, sijapata hedhi hadi leo – karibu mwaka mzima. Nahisi hofu, kuchanganyikiwa, na wakati mwingine najiuliza kama bado niko sawa kiafya. Naogopa kwenda hospitali, lakini pia natamani kujua kama nitawahi kurudia kupata hedhi yangu kawaida."

Majibu

Visa kama hivi ni vya kawaida kwa wanawake wanaotumia au waliotumia sindano ya uzazi wa mpango. Kutopata hedhi baada ya kutumia njia hii kunaweza kuzua wasiwasi mkubwa, hasa kwa wanawake wanaotegemea mzunguko wa hedhi kama kipimo cha afya ya uzazi.

Utangulizi

Sindano ya uzazi wa mpango, maarufu kama Depo-Provera, ni mojawapo ya njia salama na bora ya kupanga uzazi. Huchomwa kila baada ya miezi mitatu na hufanya kazi kwa kuzuia ovulation (utoaji wa yai), kuzuia mbegu kuingia kwenye mji wa mimba, na kufanya ukuta wa mji wa mimba kuwa mwembamba. Athari mojawapo ya kawaida ya matumizi yake ni kutopata hedhi. Ingawa hali hii si ugonjwa, inaweza kuchanganya na kuleta wasiwasi kwa mwanamke anayeihisi.

Sababu za kutopata hedhi baada ya sindano

• Homoni ya projesteroni inayotolewa kama sindano huzuia ukuaji wa ukuta wa mji wa mimba, hivyo hakuna damu itatoka kila mwezi kwa kuwa hakuna ukuta huo ambao huwa unavunjika kila mwezi.

• Matumizi ya muda mrefu huweza kusababisha kupungua kwa unene wa ukuta wa ndani ya kizazi hadi kiwango cha kutofanya kazi kabisa.

• Baada ya kuacha sindano, homoni mwilini huchukua muda mrefu kurejea katika hali ya kawaida. Kwa baadhi ya wanawake, hii huchukua hadi miezi 12–18 au zaidi.

Athari na changamoto zinazoweza kutokea

• Wasiwasi wa kiafya au kihisia kutokana na kutopata hedhi.

• Ugumu wa kugundua ujauzito mapema.

• Mabadiliko ya hisia, ngozi (kama chunusi), au hamu ya tendo la ndoa.

• Kukosa mzunguko wa kawaida huficha matatizo mengine ya kiafya kama PCOS, uvimbe wa ovari au matatizo ya tezi (thyroid, pituitary).

Nini cha kufanya unapokosa hedhi kwa muda mrefu?

• Fanya kipimo cha ujauzito hata kama unaamini huwezi kushika mimba.

• Tembelea mtaalamu wa afya ya uzazi kwa uchunguzi wa homoni:

  • FSH, LH, prolactin, TSH

  • Ultrasound ya nyonga kuangalia kaa kuna matatizo mengine yanayoweza kuchangia mbali na dawa.

• Angalia historia ya kiafya kama: uzito kuongezeka/kushuka sana, msongo wa mawazo, au magonjwa ya muda mrefu.

Namna ya kurejesha hedhi – tiba ya nyumbani na asilia

Lishe bora

Vyakula vyenye vitamini B-complex, E, D na chuma: mayai, karanga, mchicha, samaki. Epuka vyakula vyenye sukari nyingi na mafuta mengi.

Mimea ya asili

Tangawizi na mdalasini: chemsha na kunywa kikombe kimoja kila siku. Unaweza kutumia pi mimea inayosaidia usawa wa homoni (itumike kwa ushauri wa kitaalamu).

Mazoezi ya mwili

Mazoezi mepesi kama kutembea au yoga huchochea mzunguko wa damu na usawa wa homoni.

Kupunguza msongo wa mawazo

Tumia mbinu za kupumzika: yoga, meditation, kupumzika vizuri.

Tiba za hospitali

Ikiwa hedhi haijarudi kwa muda mrefu baada ya kuacha kutumia sindano ya uzazi wa mpango, hospitali inaweza kutoa tiba mbalimbali kulingana na chanzo cha tatizo. Hapa chini ni baadhi ya tiba zinazoweza kusaidia:

Vidonge vya homoni (Estrojeni na/au Projesteroni)

Vidonge hivi husaidia kurekebisha usawa wa homoni mwilini. Kwa wanawake ambao endometrium yao (ukuta wa mji wa mimba) umekuwa mwembamba sana kutokana na sindano, vidonge hivi huchochea ukuaji wa ukuta huo na kusaidia kurudisha mzunguko wa kawaida wa hedhi.

Dawa za kuchochea upevushaji wa yai

Kwa wanawake wanaotamani kushika mimba lakini hawapati hedhi wala ovulation, dawa kama Clomiphene citrate au Letrozole hutumika kuchochea utoaji wa yai kutoka kwenye ovari. Hii huongeza nafasi ya kupata ujauzito kwa njia ya asili.

Tiba kulingana na ugonjwa uliopo

Wakati mwingine, kutopata hedhi huweza kusababishwa na matatizo ya kiafya kama:

• Sindromu ya vifukomaji vingi kwenye ovari – ambapo ovari huwa na vifuko vingi vidogo vya maji na usawa wa homoni huvurugika.

• Matatizo ya tezi ya thairoid – ambayo yanaweza kupunguza au kuzuia uzalishaji wa homoni za uzazi.

• Tezi ya pituitary au kiwango cha homoni ya prolactin – ikizidi, inaweza kuzuia ovulation.

Katika hali hizi, daktari hutibu chanzo cha tatizo husika badala ya tu kurekebisha mzunguko wa hedhi. Hii husaidia kupata suluhisho la kudumu na kurejesha uwezo wa uzazi kwa ujumla.

Hitimisho

Kutopata hedhi baada ya matumizi ya sindano ya uzazi wa mpango ni hali ya kawaida inayotokana na athari ya homoni. Ingawa inaweza kuleta hofu, mara nyingi mzunguko hurudi kawaida baada ya muda. Hata hivyo, ikiwa hali hii inaendelea kwa zaidi ya miezi 12, ni muhimu kufanya uchunguzi wa kiafya. Kwa wanawake wanaopendelea tiba za asili, mabadiliko ya lishe, mazoezi, na mimea tiba vinaweza kusaidia kurejesha mzunguko wa kawaida wa hedhi. Ushauri wa kitaalamu unabaki kuwa nguzo muhimu katika kurejesha afya ya uzazi.