Mwasho wa Ngozi: Sababu, Uchunguzi na Matibabu

Mwasho wa ngozi ni hali inayosababisha hisia za kero na kutohisi raha kwenye ngozi. Hali hii hutokea kutokana na mabadiliko ya hisia ya ngozi yanayochochea mtu kujikuna ili kupunguza kero inayohisiwa. Mwasho unaweza kuambatana au kutokuwa na dalili za wazi, lakini mara nyingi huambatana na malengelenge, madoa, ngozi nyekundu, magamba, na ukavu wa ngozi.

Mwasho unaweza kutokea sehemu fulani za mwili au mwili mzima. Miwasho ya muda mrefu inaweza kuhitaji uchunguzi wa kina na matibabu maalumu, ikijumuisha madawa, uingizaji wa mwanga maalumu, na upanuzi wa tabia za kudhibiti miwasho. Matunzo ya nyumbani kama kutumia madawa ya kuzuia miwasho, kuoga kwa maji ya baridi, na kuvaa nguo zinazopunguza joto pia yanaweza kusaidia.

Dalili za mwasho wa ngozi

Dalili zinaweza kutofautiana kulingana na sababu, lakini kwa kawaida ni pamoja na:

• Ngozi kuwa nyekundu au yenye madoa

• Malengelenge au mwinuko kwenye ngozi

• Magamba au mwasho mkali unaosababisha kujikuna

• Ukavu wa ngozi na kuhisi kukwaza mara kwa mara

Mara nyingine, kujikuna mara kwa mara huweza kuendeleza mzunguko wa miwasho na kupelekea kujeruhiwa kwa ngozi na hatari ya maambukizi.

Visababishi

1. Ngozi kavu – Hali ya hewa kama baridi, joto kali, kutumia viyoyozi au kupasha joto mara kwa mara, kuoga mara nyingi.

2. Matatizo ya ngozi – Pumu ya ngozi, soriasis, skabi, surua, hivu-Kuvimba kwa ngozi inapokunwa, na mikwaruzo.

3. Magonjwa ya ndani – Magonjwa ya ini, figo, upungufu wa madini chuma, matatizo ya tezi ya shingo, saratani ya damu na limfu.

4. Matatizo ya mishipa ya fahamu – Sklerosis sambavu, kisukari, mgandamizo wa mshipa wa fahamu, maambukizi ya virusi vya herpes zosta.

5. Vikereketa na mwitikio wa aleji – Manyoya, kemikali, sabuni, vipodozi.

6. Madawa – Antibayotiki, dawa za kuua fangasi, dawa ya maumivu jamii ya nakotiki.

7. Ujauzito – Mwasho kwenye tumbo, mapaja, maziwa, na mikono, hasa kwa wanawake wenye pumu ya ngozi.

Uchunguzi na vipimo

Kwa kuwa visababishi ni vingi, uchunguzi wa kina ni muhimu. Vipimo vinavyofanywa ni pamoja na:

• Kipimo cha utendaji kazi wa ini (LFT)

• Kipimo cha utendaji kazi wa figo (RFT)

• Hesabu kamili ya damu (FBP)

• Ultrasound ya tumbo na vipimo vingine vya ziada kulingana na dalili

  
  

Uchunguzi huu husaidia kubaini tatizo halisi na kuongoza matibabu sahihi.

Matibabu

Matibabu hutegemea chanzo cha mwasho:

• Dawa za kudhibiti miwasho – kolestairamine, kortikosteroid, na antihistamine.

• Matibabu ya ugonjwa wa msingi – Kurekebisha matatizo ya ini, figo, au tezi; upasuaji wa kuziba mirija ya nyongo ikiwa ni tatizo la kioo cha nyongo; matibabu ya saratani au magonjwa ya virusi.

• Matunzo ya nyumbani – Kuoga kwa maji ya baridi, kuvaa nguo laini, kuepuka kemikali au vipodozi vinavyosababisha mwasho.

Matibabu sahihi yanapunguza hatari ya kujeruhiwa kwa ngozi, maambukizi, na makovu.

Madhara ya mwasho wa ngozi

• Kuathiri ubora wa maisha kutokana na kero na usingizi mbaya

• Kuongeza uwezekano wa kujeruhiwa kwa ngozi

• Kupelekea maambukizi na makovu

• Kuongeza uwezekano wa kuvunjika kwa mzunguko wa miwasho ikiwa hakutatibiwa

Maswali yaliyoulizwa mara kwa mara