Aina za degedege

Degedege ni dalili inayoonesha mvurugiko katika mawasiliano ya umeme katika seli za ubongo

Hali hii huwapata watu wengi, inakadiriwa kuwa mtu mmoja kati ya kumi anaweza kupata degedege wakati wa maisha yake.

Mara nyingi degedege inapotokea kwa mtu hudumu kwa dakika chache bila kuleta madhara, na mara chache huweza kuwa dharura na kuhitaji msaada wa kitabibu wa haraka.

Degedege imegawanyika katika makundi makuu mawili ambayo ni;

• Degedege la jumla (generalied seizure)

• Degedege la upande mmoja (partial seizure)

Degedege la jumla

Aina hii huathiri mfumo wa mawasiliano katika pande zote za ubongo hivyo dalili za degedege hutokea katika mwili wote.

Aina za degedege la jumla

• Degedege la jumla la kutoonekana

• Degedege la la jumla la tonik kloniki

Degedege la jumla la kutoonekana

Sifa za degedege la jumla la kutoonekana

• Kupoteza fahamu au kuduwaa mara nyingi chini ya sekunde 20 tu na kisha kurejea kwa fahamu

• Hudumu kwa muda usioidi dakika moja

• Huweza kumtokea mtu zaidi ya mara moja kwa siku

• Japokuwa mtu hupoteza fahamu, nguvu ya misuli haiathiriwi na inapotokea muathirika huwa hadondoki chini

Degedege la jumla la toniki kloniki

Ni aina ya degedege linalotoa viashiria muda mfupi kabla ya kutokea.

Viashiria vyake;

• Maumivu ya kichwa

• Hisia ya uoga,

• Hisia ya harufu

• Hisia ya ganzi au vitu kutembea mwilini

• Kuona vitu ambavyo havipo katika uhalisia nk.

Viashira huweza msaidia mgonjwa kujua kwamba degedege litampata ndani ya muda mfupi na hivyo kuchukua tahadhari kwa mfano kukaa sehemu salama.

Dalili

• Kukakamaa kwa misuli

• Kupiga kelele au kulia

• Kupoteza fahamu

• Kutokwa na povu mdomoni

• Kung’ata ulimi

• Kujongea kwa misuli ya mwili pasipo hiari

• Kutokwa na haja kubwa au ndogo, au vyote kwa pamoja

Degedege hili hudumu kwa muda wa dakika 1 hadi 3 .Baada ya shambulio mgonjwa hubakia katika hali ya usingizi, kuwa mkali au kupata sonona.

Degedege la upande mmoja

Huathiri sehemu moja tu ya ubongo na kupelekea dalili katika sehemu moja ya mwili badala ya mwili mzima. Huchukua muda mfupi sana kama sekunde 10 mpaka 20.

Dalili

• Kucheza kwa misuli sehemu za uso, shingo au mikono

• Kuhisi harufu au ladha isiyo ya kawaida

• Kupoteza fahamu

Aina hii hutokea kwa namna mbili ambazo ni

• Dagedege la kupoteza fahamu

• Degedege pasipo kupoteza fahamu

Visababishi vya degedege

Zipo sababu nyingi zinazowea kusababisha degedege kama ifuatavyo;

• Kuwepo kwa jeraha katika ubongo

• Kifafa

• Matumizi ya madawa ya kulevya

• Homa kali (kwa watoto)

• Viwango visivyo vya kawaida vya sukari na sodium katika damu

• Uvimbe katika ubongo

• Maambukizi ya vimelea vya magonjwa katika ubongo mfano uti wa mgongo

• Kiharusi

• Magonjwa ya moyo

Namna ya kumsaidia mtu mwenye degedege

Malengo ya kutoa huduma ya kwanza kwa mgonjwa mwenye degedege ni kumlinda asipate madhara wakati degedege limetokea. Watu wengi hawafahamu mambo sahihi na yasiyo sahihi kuwafanyia waliopatwa na degedege kwenye eneo la tukio, kusoma makala hii itakusaidia kufahamu mambo hayo ya muhimu. Zifuatao ni njia za kumsaidia mtu mwenye aina yoyote ya degedege

• Kaa nae, na kuwa mtulivu mpaka pale degedege litakapoisha, rekodi muda degedege lilipoanza na litakapoishia ili ufahamu limedumu kwa muda gani.

• Muweke sehemu salama kwa kumtoa sehemu yenye hatari kama karibu na maji, moto n.k

• Fahamu zitakaporejea, mueleze nini kilichotokea kwa ufupi na kumliwaza asijisikie vibaya

• Mgeuze mwathirika wa degedege alalie ubavu mmoja (pozi la kupona kama ilivyo kwenye picha) kisha weka mto au kitu laini kichwani

• Piga namba ya simu ya dharura kwa msaada zaidi kutoka kwa watoa huduma za dharura karibu nawe endapo degedege limedumu zaidi ya muda wa dakika 5

Unapata wapi maelezo zaidi kuhusu degedege?

Unaweza kupata maelezo zaidi kutoka kwenye linki mblimbali ndani ya tovuti hii au linki zilizoandikwa chini ya maelezo haya au kwa kuwasiliana na daktari wako.