Dalili za saratani ya damu

Leukemia ni saratani ya damu inayoshambulia tishu zinazohusika kutengeneza damu ikiwa pamoja na urojo wa mifupa na mfumo wa limfatiki.

Leukemia mara nyingi huathiri chembe nyeupe za damu ambazo hupambana na maradhi mbalimbali. Kuathiriwa kwa chembe hizi hufanya mwili kushindwa kupambana na maradhi kutokana na kinga ya mwili kushuka baada ya shambulio hilo.

Visabishi vya saratani ya damu

Visababishi vya saratani hii havijulikani lakini zipo sababu zinazoweza kupelekea kupata saratani hii ikiwa pamoja na:

• Kupigwa na mionzi mikali: Mfano baada ya kupigwa bomu la nyuklia kule Japan,Ongezeko la wagonjwa wa saratani ya leukemia iliongezeka zaidi

• Kemikali za sumu: Mfano kemikali inayoitwa Benzene ya inayotumiwa viwandani huweza kusababisha saratani hii Leukemia

• Virusi: Mfano kirusi cha Human T- Cell Lymphotropic Virus type 1-( HTLV-1) Epstein Bar Virus,pia kirusi cha UKIMWI huweza kusababisha saratani ya leukemia

• Sababu za jini (vinasaba): Wanaume huathiriwa zaidi kuliko wanawake, pia watu wenye tatizo la sindromu ya Down’s huathiriwa zaidi

Makundi ya saratani ya damu

• Leukemia kali

• Leukemia sugu

Leukemia kali ya damu

Leukemia hii inaambatana na kuongezeka zaidi kwa chembechembe za damu ambazo hazijakomaa katika damu. Chembe hizi huitwa blast. Blast hujizalisha kwa wiki sanga ana pia huwa hazina uwezo wa kufnaya majukumu yake ya kinga mwilini. Ugonjwa huhitaji kutibiwa hima ili kupambana nao

Aina za leukemia kali

Leukemia kali imegawanyika kwenye makundi makuu mawili ambayo ni:

• Leukemia kali aina ya Mayeloblastiki (AML)

• Leukemia kali aina ya limphoblastiki (ALL)

Dalili za ujumla za saratani ya damu

• Homa na kutetemeka

• Uchovu wa mwili uliopitiliza na endelevu

• Mwili kuwa dhaifu

• Kupata maambukizi makali na mara kwa mara kuliko mtu mwingine(kuugua mara kwa mara)

• Kupoteza uzito bila sababu

• Kuvimba kwa tezi za limfu, Ini na bandama

• Kutokwa na damu kirahisi

• Kutokwa na damu puani mara kwa mara

• Mvilio wa damu chini ya ngozi(hutengeneza alama nyekundu)

• Kutokwa na jasho jingi haswa wakati wa usiku

• Maumivu ya mifupa

• Maumivu ya mifupa ukiguswa au wakati wa kutembea

Matibabu

Matibabu ya saratani ya damu (leukemia)

Kuna aina mbalimbali za matibabu ya saratani ya leukemia ambayo ni pamoja na;

Tiba ya dawa za Kemotherapi

Kemotherapi ni msingi mkubwa wa matibabu ya saratani ya leukemia. Dawa hizi ni kemikali zinazotumika kuua chembe za saratani. Mfano wa dawa ni Vincristine, Methotrexate na Cyclophosphamide.

Kwa kutegemea aina ya saratani unaweza kutumia dozi moja au dozi yenye mchanganyiko wa dawa. Dawa hizi zinaweza kuwa kwenye mfumo wa tembe au dawa za maji kwa ajili ya kuchomwa kwenye mishipa ya damu.

Tiba baiologia

Tiba hii huamuru chembe za ulinzi wa mwili kupambana na chembe za saratani.

Tiba elekezi

Tiba hii hutumia dawa zinazoenda kuvamia hatua Fulani ya uzalishaji wa chembe za saratani. Mfano wa dawa ni imatinib.

Tiba mionzi

Mionzi ya Xray hutumika kuharibu chembe ambazo ni saratani na kusimamisha kuzaliana.

Kupandikizwa tishu za stem

Tishu za stem ni tishu za urojo wa mifupa, daktari atakufanyia atakuweka tishu mpya kwenye mifupa yako ili zizalishe chembechembe nyeupe za damu zisizo na saratani.

Kabla ya kuwekewa tishu za stem, utakuwa kwenye dozi kali ya kemotherapi au mionzi ili kuua chembe zinazozalisha saratani. Utawekewa kwenye mifupa yako tishu za stem kutoka kwako mwenyewe au kwa mtu mwingine.