top of page

Mwandishi:

Dkt. Sospeter M, MD

Mhariri:

Dkt. Lugonda B, MD

22 Aprili 2020, 05:46:36

Lisinopril

Lisinopril

Utangulizi

Lisinopril ni dawa mojawapo ya kutibu shinikizo la juu la damu iliyo kwenye kundi la dawa linaloitwa angiotensini konventing enzaimu inhibita- ACEIs. Dawa hii huwa maarufu pia kwa jina la Zestril, Prinivil, Qbrelis


Rangi ya Lisinopril

Rangi yake huwa inatofautiana, mara nyingi utegemea aina ya kiwanda kinachotenegenza


Uzito na fomu ya Lisinopril

Lisinopril hupatikana katika mfumo wa kidonge chenye uzito wa miligramu,


  • 2.5mg

  • 5mg

  • 10mg

  • 20mg na

  • 30mg

  • 40mg


Ufanyaji kazi wa Lisinopril

Namna dawa inavyofanya kazi kupunguza shinikizo la damu.


Dawa jamii ya ACEIs ikiwa pamoja na lisinopril hufanya kazi zifuatazo ili kupunguza shinikizo la damu


Kutanua kipenyo cha mishipa ya damu ya vena na ateri kwa kupinga utengenezaji wa homoni ya angiotensin II na uvunjwaji wa bradykinin. Kutanuka kwa mishipa husababisha mishipa kuwa na kipenyo kikubwa hivyo kushuka kwa shinikizo ndani ya mishipa na matokeo yake ni kupunguza mzigo wa damu unaoingia na kutoka kwenye moyo na kupunguza utendaji kazi wa moyo kupita kiasi.


Kundi la dawa za Lisinopril

Dawa hii ipo katika kundi sawa na dawa zifuatazo;

  • Benazepril (Lotensin, Lotensin Hct)

  • Captopril (Capoten)

  • Enalaprili (Vasotec)

  • Fosinopril (monopril)

  • Moexipril (Univasc)

  • Perindopril (Aceon)

  • Quinapril (Accupril)


Kazi ya Lisinopril

Kazi za hii dawa ni kama ifuatavyo;

  • Hutumika kwenye matibabu ya wagonjwa wenye shinikizo la damu la juu

  • Hutumika kwenye matibabu ya moyo ulioferi

  • Hutumika kwa watu kwenye shida ya akyuti myokardio infarksheni ndani ya masaa 24 toka wamepata tatizo hili


Dawa zisizopaswa kutumika na Lisinopril

Dawa hii haipaswi kutumika pamoja na dawa zifuatazo;

  • Valsartan

  • Tolmetin

  • Telmisartan

  • Sulindac

  • Salsalate

  • Sacubitril/valsartan

  • Sacubitril/valsartan

  • Pregabalin

  • Piroxicam

  • Oxaprozin

  • Olmesartan

  • Naproxen

  • Nabumetone

  • Meloxicam

  • Mefenamic acid

  • Meclofenamate

  • Losartan

  • Lofexidine

  • Ketorolac

  • Ketoprofen

  • Irbesartan

  • Indomethacin

  • Ibuprofen

  • Flurbiprofen

  • Fenoprofen

  • Etodolac

  • Eprosartan

  • Diflunisal

  • Diclofenac

  • Celecoxib

  • Candesartan

  • Azilsartan

  • Aspirin

  • Aliskiren


Wagonjwa wasiopaswa kutumia Lisinopril

Dawa hii haipaswi kutumika kwa wagonjwa wafuatao:

  • Wagonjwa wenye aleji na dawa hii au jamii ya dawa za ACEIs


Matumizi ya tahadhariya Lisinopril kwa makundi

Dawa hii inapaswa kutumika kwa tahadhari kwa wagonjwa wafuatao;

  • Wagonjwa wenye matatizo ya damu

  • Wagonjwa wenye riski ya kupata haipakalemia


Lisinopril Kwa mama mjamzito na anayenyonyesha

Dawa hii ipo kwenye kundi C(miezi mitatu ya kwanza ya ujauzito) na kundi D( miezimitatu ya mwisho wa ujauzito) la dawa salama kipindi cha ujauzito.

  • Haipaswi kutumika kwa mama mjamzito kwa sababu husababisha athari kwa mtoto tumboni. Madhara hayo kwa mtoto ni haipotension, haipoplezia ya fuvu, anyuria, kuferi wa figo na kifo.

  • Takwimu hazijaonyesha kuwa kuna uwezekano wa hii dawa kuingia au kuwa kwenye maziwa ya mtoto ila hapendekezwi kutumika


Maudhi ya Lisinopril

Baadhi ya maudhi madogo ya dawa ni;

  • Maumivu ya kichwa

  • Kutapika

  • Kizunguzungu

  • Haipakalemia

  • Kuharisha

  • Maumivu ya kifua

  • Kikohozi kikavu

  • Vipele kwenye ngozi

  • Anyuria

  • Mwili kuchoka


Je endapo utasahau dozi ya Lisinopril ufanyaje?

Endapo ukisahau kunywa dozi yako, kunywa mara pale utakapokumbuka, na endapo muda umekaribia wa dozi nyingine acha dozi uliyosahau na endelea na dozi yako kama ulivyopangiwa na daktari wako.


ONYO: Usitumie dawa yoyote bila ushauri wa daktari. Dawa zinaweza kuleta madhara mwilini na pia matumizi ya baadhi ya dawa pasipo ushauri na vipimo husababisha  vimelea kuwa sugu dhidi ya dawa hiyo.
ULY clinic inakushauri kuwasiliana na daktari wako unapotaka kuchukua maamuzi yoyote yanayohusu afya yako.
Wasiliana na daktari/Mfamasia wa ULY clinic kwa ushauri na Tiba au kuandikiwa dawa kwa kupiga simu au Kubonyeza Pata tiba chini ya tovuti hii.

Imeboreshwa,

23 Julai 2023, 16:38:14

Rejea za mada hii:-

1. FDA.zestri(Lisinopril https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2009/019777s056lbl.pdf. Imechukuliwa 21/4/2020

2. Drugs.lisinopril.https://www.drugs.com/lisinopril.html. Imechukuliwa 21/4/2020

3.Medscape.lisinopril.https://reference.medscape.com/drug/prinivil-zestril-lisinopril-342321. Imechukuliwa 21/4/2020

4.WebMd.lisinopril.https://www.webmd.com/drugs/2/drug-6873-9371/lisinopril-oral/lisinopril-oral/details. Imechukuliwa 21/4/2020

5.MedicinePlus.lisinopril.https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a692051.html. Imechukuliwa 21/4/2020

6. Modern pharmacology with Clinical applications written by Charles R. Craig and Robert E. Stitizel ISBN 978-0316159340 ukurasa wa 212-213
bottom of page