Imeandikwa na daktari wa ULY CLINIC
​
Kuzimia kutokana na vasovagal na kuzimia wakati wa kukojoa
Utangulizi
​
Vasovagal ni neno linalomaanisha kufanya kazi kulikopitiliza kwa mshipa wa fahamu wa vagus unaosababisha kushuka kwa shinikizo la damu huambatana na kuzimia, kutokwa jasho na kichefuchefu. Kufanya kazi kupitiliza kwa mshipa huu huchochewa na vitu au mambo kama, kuona damu au hisia kali za huzuni au masikitiko. Kwa namna nyingine huwa na uhusiano kati ya mshipa huo wa fahamu na moyo.
Vichocheo husababisha mapigo ya moyo na shinikizo la damu kushuka ghafla kunakopelekea kupungua kwa damu inayoingia katika ubongo, na kukusababishia kupoteza fahamu kwa kipindi cha mda mfupi.
Kuzimia kwa vasovagal mara nyingi huwa hakuna madhara na hakuhitaji matibabu. Lakini unaweza kuumia unapokuwa unazimia kama kujigonga kwenye vitu ama chini. Daktari anaweza kukushauri ufanye vipimo ili kujiridhisha kwamba kuzimia huko hakusababishwi na shida ya hatari mwilini kama, matatizo ya moyo.
​
Dalili na viashiria
Kabla ya kuzimia unaweza kupata dalili na viashiria vifuatavyo;
-
Kuwa na Rangi ya ngozi iliyoishiwa damu
-
Kichwa kuwa chepesi
-
Kuona vitu vya mbele yako tu
-
Kichefuchefu
-
Kuhisi joto
-
Kutokwa na kijasho cha baridi
-
Kupiga mwayo
-
Kuona ukungu
-
Watazamaji wataona yafuatayo
-
Miendo isiyo ya kawaida kwako
-
Mapigo ya mishipa ya damu kuwa dhaifu na taratibu
-
Mboni ya jicho kufunguka
Visababishi
Kuzimia kwa vasovagal hutokea pale endapo sehemu ya mwili wako inayorekebisha mapigo ya moyo na shinikizo la damu inafanya kazi vibaya kutokana na vichocheo kama kuona damu n.k
Mapigo ya moyo hupungua na mishipa ya damu kwenye miguu hutanuka. Kufanya hizi husababisha damu kujamu kwenye miguu na kupungua kwa shinikizo la damu. Muunganiko wa kushuka kwa shinikizo la damu, kushuka kwa mapigo ya moyo hupunguza kiwango cha damu kinachoingia kwenye ubongo na hapo unazimia
Wakati mwingi hakuna visababishi huhusani vinavyosababisha kuzimia kwa aina hii, lakini visababishi vya mara kwa mara ni;
-
Kusimama kwa mda mrefu
-
Kukaa karibu na joto
-
Kuona damu
-
Kutolewa damu
-
Hofu ya kuumizwa mwili
-
Kukenya, kama wakati wa haja kubwa.
Vipimo na utambuzi
Kutambua aina hii ya kuzimia hufanyika kwa kujiridhisha kwamba hakuna tatizo jingine linalopelekea hali hii ya kuzimia-sana matatizo ya moyo. Vipimo hivyo ni pamoja na;
Kipimo cha ECG-Kinachorekodi umeme unaozalishwa na moyo na tabia zake. Huweza kutambua mapigo ya moyo yasiyo kawaida na matatizo mengije ya moyo. Kwa nchi zilizoendelea kipimo hiki huweza kuwa kidogo kiasi kwambakikavaliwa na kikachukua rekodi kwa wiki nzima kasha kuangaliwa na daktari. Kama kipimo hiki cha kuvaliwa hakipo basi kuna mbadala wake ambapo kitachukua rekodi hapo hapo kutoka kwenye kifua.
ECHO- hiki ni kipimo cha ultrasound ya moyo, huangalia moyo na matatizo yanayoweza kuwa kwenye kuta na milango ya moyo yanayoweza kusababisha kuzimia.
Kipimo cha uwezo wa kuhimili mazoezi- kipimo hiki hufanyika ili kuona mapigo ya moyo wakati unakimbia kwenye kifaa maalumu cha mazoezi kinachoitwa treadmill.
Kipimo cha damu- kuangalia hali kama upungufu wa damu ambao unaweza changia hali ya kuzimia.
​
Matibabu
Kwa watu wengi matibabu ya kuzimia kwa vasovagal hayana ulazima. Daktari atakusaidia kutambua visababishi vya kuzimia kwako na mkashauriana njia ya kujizuia navyo.
Hata hivyo kama unapata vipindi vingi vya kuzimia kutokana na vasovagal na kuwa na mwingiliano na maisha yako daktari anaweza kukushauri kujalibu moja kati ya yafuaayo;
Madawa
​
Dawa inayoitwa fludrocortisones acetate inayotumika kutibu shinikizo la chini la damu ili kuzuia kuzimia kwa vasovagal. Dawa za zuizi za serotonin chaguzi pia zinaweza kutumia (SSI)
Mazoezi
Daktari atakushauri njia za kuzuia kujamu kwa damu kwenye miguu. Ikiwemo mazoezi ya miguu, kuvaa soksi maalumu, au kukaza misuli ya miguu unapokuwa umesimama.
Unaweza hitaji kuongeza chumvi kidogo kwenye chakula chako kama huna shinikizo la damu la juu. Zuia kusimama mda mrefu- haswa kwenye jua kali, sehemu kwenye msongamano wa watu na kunywa maji ya kutosha.
Upasuaji
Kwa nadra sana, unaweza kufanyia upasuaji wa kuwekewa kifaa kinachorekebisha mapigo ya moyo kwenye kifua, hili huweza kusaidia kuondoa hali hii ya kuzimia kwa vasovagal endapo matibabu mengine hayajakusaidia. Matibu haya huwa ya gharama.
Imeandikwa na madaktari wa ULY-CLinic
Kuzuia
Sio sikuzote unaweza kuzuia kuzimia kunakosabaishwa na vasovagal. Kama unahisi unataka kuzimia lala chini na nyanyua miguu yako juu.
Hii husaidia damu kwenda kwenye ubongo vema. Kama huwezi kulala chini kaa chini weka kichwa chako kwenye magoti mpaka utakapojihizi vema.
​
Soma makala nyingine kuhusu kuzimia kwa kubonyeza hapa
​
ULY Clinic inakukumbusha kuwasiliana na daktari wako siku zote kabla ya kuchukua hatua yoyote inayodhuruafya yako
​
​
Imeboreshwa mara ya mwisho,1.07.2020